Berjumst áfram að settu marki og látum verkin tala!

Árið sem nú er að líða er það svartasta i sögu Reykjanesbrautarinnar. Sex einstaklingar hafa látist í umferðaslysum á árinu þar með talinn ungur varnarliðsmaður sem lést nokkrum vikum eftir að hann slasaðist alvarlega í umferðarslysi á Strandarheiði. Samkvæmt Umferðarstofu er talning látinna á brautinni fimm en ekki sex því í alþjóðlegri skilgreiningu á dauðsföllum eru þeir einir taldir með er látast innan þrjátíu daga frá slysi. Aðrar ábendingar eða aðstoð hefur umrædd stofnun ekki átt við áhugahóp um örugga Reykjanesbraut. Á fundi áhugahópsins í febrúar 2001 með Sólveigu Pétursdóttur þáverandi dómsmálaráðherra lofaði fulltrúi Umferðarráðs, eins og það hét á þeim tíma, umferðarfræðslu í sjónvarpi varðandi axlir/hjáleiðir á Reykjanesbrautinni. Enn í dag hefur vinnsla þessara þátta ekki verið hafin þrátt fyrir slysaöldu þessa árs. Þetta er eitt af þeim verkefnum sem áhugahópurinn vinnur að.
Á síðustu þremur árum hefur áhugahópur um örugga Reykjanesbraut unnið ötullega að jákvæðri og uppbyggilegri umræðu og fylgt stíft eftir loforðum ráðamanna á hinum ýmsu sviðum m.a. frá fjölmennum borgarafundi í Stapa 11. janúar 2001. Fjölmargir fundir hafa verið haldnir síðan m.a. með samgöngu- og dómsmálaráðherra, þingmönnum auk sýslumanna, lögreglu, Umferðarráði, Vegagerð og verktökum. Umferðarskilti hafa verið sett upp, bílabænum, jólakortum og skilboðum dreift svo eitthvað sé nefnt. Þá hefur hópurinn séð um borgarafund, vígsluathafnir og birt fjölmargar auglýsingar. Heildarkostnaður vegna baráttu hópsins er þegar orðin vel á fjórðu milljón króna án þess að opinberir styrkir hafi þar komið við sögu. Á þessu sést hve kraftur þeirra fyrirtækja og einstaklinga sem stutt hafa þetta mikilvæga verkefni er mikill. Í dag köllum við eftir samstöðu og fjárstuðningi til að leiða þessa baráttu til enda því að mörgu leyti finnst okkur sem veitum hópnum forstöðu að málið sé aftur á byrjunarreit - að minnsta kosti hvað varðar seinni verkáfanga.

Tölulegar staðreyndir
Á síðustu fjörutíu árum hafa sextíu einstaklingar látið lífið á Reykjanesbrautinni. Þá hefur fjöldi  þeirra sem látast eða slasast alvarlega aukist hlutfallslega mest á síðustu þremur árum eins og sjá má á töflunni hér að neðan. Ástæðurnar eru án efa aukin umferð og umferðarhraði sem hvoru tveggja eru þættir sem magna áhættu þegar bifreiðar mætast úr gagnstæðri átt. Í þessu samhengi má t.d. nefna aukningu ferðamanna til Keflavíkurflugvallar sem í dag eru yfir 300.000 og þurfa þeir eðli málsins samkvæmt að keyra fram og tilbaka á þessum líklega fjölfarnasta þjóðvegi Íslands.

Þróun síðustu ára:
Á árunum 1963-2003 60 látnir
að meðaltali einn með 300 daga millibili.
Á árunum 2000-2003 11 látnir
að meðaltali einn með 99 daga millibili.
Árið 2003 6 látnir
að meðaltali einn með 60 daga millibili.

Barátta áhugahópsins hefur m.a. einkennst af góðu samstarfi við samgönguráðherra og verktaka. Sá ávinningur kemur m.a. fram í tilkynningu verktaka um verklok á fyrstu 11,8 km kaflanum í byrjun júní sem eru sex mánuðum á undan áætlun. Þetta eru miklar gleðifréttir þar sem ætla mátti af þeirri miklu umræðum sem hafa verið á Alþingi um lokaáfanga tvöföldunar Reykjanesbrautarinnar að lokið yrði við þessa framkvæmd í beinu framhaldi af fyrsta    áfanga. Svo virðist því miður ekki vera raunin á. Ljóst er að hálfnuð braut skapar ákveðna hættu eins og gefur að skilja. Fyrst eru 8 km keyrðir frá Keflavíkurflugvelli á einfaldri braut og síðan næstu 11,8 km á tvöfaldri braut og síðan aftur síðustu 4 km til Hafnarfjarðar á einfaldri braut. Þetta fyrirkomulag er engan veginn bjóðandi og má undir engum kringumstæðum sætta sig við að framkvæmdir stöðvist.
Þau svör sem áhugahópurinn hefur fengið frá ráðamönnum um framhald verksins er að framkvæmdir stöðvist sjálfkrafa í byrjun sumars, við verklok  fyrsta áfanga, enda ekkert viðbótarfjármagn á fjárlögum. Framhald verksins er því í uppnámi og frekari framkvæmdir ekki til umræðu fyrr en við endurskoðun vegaáætlunar í haust! Þetta er skelfileg staða sem ekki er hægt að sætta sig við og leggur áhugahópur um örugga Reykjanesbraut því fram nýjar kröfur í ljósi stöðunnar í dag.

Kröfur áhugahópsins í dag
Að beiðni áhugahópsins hafa verktakar sem nú vinna við framkvæmdir við Reykjanesbraut sent inn tilboð í 2 km til viðbótar þeim 11,8 km sem nú er verið að vinna við. Hljóðar tilboð þeirra upp á sömu einingarverð og nú eru í gangi og voru aðeins um 60% af kostnaðaráætlun. Þessi aukakafli er því vel undir 200 milljónum króna sem ekki er há upphæð þegar hin háa dánartíðni á þessum vegakafla er höfð í huga. Að auki lofa þeir verklokum á þessum kafla þegar í september nk. og eru tilbúnir að lána heildarupphæðina þar til vegaáætlun liggur fyrir. Með þessu geta ráðamenn tryggt hagkvæmni um leið og tryggt er að framkvæmdum við tvöföldun Reykjanesbrautar stöðvist ekki eins og nú er útlit fyrir. Við endurskoðun vegaáætlunar í september gefst tækifæri til að bjóða út þá 10,2 km og þau mislægu gatnamót sem eftir verða og tryggja þannig verklok árið 2005 eins og loforð hafa verið gefin um. Önnur niðurstaða er í raun óhugsandi.

Samstaða allt til enda
Á borgarafundinum þann 11. janúar 2001 lofuðu þingmenn, allir sem einn, að ljúka við tvöföldun Reykjanesbrautar í síðasta lagi á árinu 2005 og hlýtur það að vera okkar krafa að þeir fylgi þessum loforðum eftir og láti í sér heyra. Víst má telja að vilji þingmanna sem þá voru við stjórnvölinn, svo og þeirra sem nú sitja við völd, sé samhljóða kröfum hópsins um flýtingu verksins og tími á áætluð verklok séu að engu leyti metnaðarminni. En þessum vilja sínum verða þeir að koma á framfæri í umræðum m.a. á Alþingi þannig að samstaða þingmanna svæðisins sé skýr og öllum ljós.
Í fyrstu viku nýs árs hefur áhugahópurinn bókað nokkra fundi m.a. með samgöngu- og dómsmálaráðherra, verktökum, Umferðarstofu, lögreglu og þingmönnum. Þar ætlum við að ítreka kröfur um flýtingu framkvæmda, tryggja frekari umferðargæslu og kalla eftir skilningi á þessu mikilvæga verkefni. Þá mun tillaga hópsins og fjárhagsaðstoð vegna áberandi skiltis sem sýna á fjölda látinna árið 2003 samanborið við árið 2004 verða rædd og vonandi sett í framkvæmd sem fyrst. Við köllum nú eftir samstöðu því nú er þörf á krafti fjöldans sem lætur þetta mál sig skipta og vill láta verkin tala! Hvort nýr borgarafundur verður haldinn skýrist á viðbrögðum ráðamanna á næstu dögum og vikum.
Að lokum sendum við ökumönnum ábendingar í upphafi nýs árs að fara að öllu með gát og þannig tryggja saman slysalaust ár á Reykjanesbraut 2004. Fleiri slys á brautinni getum við einfaldlega ekki sætt okkur við!

Gleðilegt nýtt ár.

F.h. áhugahóps um örugga Reykjanesbraut.
Steinþór Jónsson, formaður.