Samfélagsmiðlar fyrr og nú

Fjórða iðnbyltingin er á leiðinni. Þær virðast koma í hrönnum þessar iðnbyltingar. Mér finnst eins og sú þriðja hafi bara komið í gær. Tækninni fleygir fram á ógnarhraða og miðaldra manneskja þarf að hafa sig alla við til að vera „up to date“ þótt sumum finnist þetta gerast allt of hægt. Okkur fullorðna fólkinu finnst líka oft nóg um hraðann í þróun samfélagsmiðla og með hvaða hætti samskipti eru að þróast og hafa þróast undanfarin ár. Erum við að missa hæfileikann til að tala saman í eigin persónu? Erum við líka hætt að lesa? Er prentað mál og bækur að deyja drottni sínum?

Við þekkjum öll hvernig yngra fólkið hagar sínum samskiptum í dag, hvernig samskipti fara eingöngu fram í gegnum Messenger, Instagram, Snapchat, Whatsapp, Twitter, SMS og Wechat svo eitthvað sé nefnt.  Börnin okkar eyða sífellt meiri tíma í síma og tölvu svo sumum finnst nóg um. Mörgum finnst þetta eflaust farið að líkjast þráhyggju að þurfa endalaust að vera að fylgjast með lífi annars fólks. En er þessi þráhyggja alveg ný af nálinni?

Ég hlustaði á áhugavert viðtal við Berg Ebba Benediktsson lögfræðing, rithöfund og uppistandara í byrjun nýs árs. Þar var hann að tala um tækniframfarir, snjallsímavæðingu, fjórðu iðnbyltinguna o.fl. Bergur Ebbi hefur skrifað mikið um áhrif tækniframfara á samskipti og tækniframfarir almennt og gaf einmitt út bókina Skjáskot síðastliðið haust. Það sem vakti áhuga minn í þessu viðtali við Berg Ebba var þegar hann fór yfir og lýsti því hvernig ömmur okkar og afar og foreldrar okkar voru þegar við vorum að alast upp. Þá voru að sjálfsögðu engir snjallsímar til, engar tölvur og ekkert sjónvarp á fimmtudögum og í júlí. Hins vegar voru allir fréttatímar þá heilagir, öll dagblöð lesin upp til agna og útvarpshlustun sömuleiðis ansi heilög. Hver man ekki eftir að vera sussaður til þagnar þegar útvarpsfréttir eða veðurfréttir voru að hefjast?

Í dag er öldin önnur, við lesum jú ennþá blöðin en umræðan undanfarin ár hefur verið í þá átt að prentið sé að deyja. Þó að bóksala hafi dregist saman um 36% undanfarin tíu ár þá er þó langur vegur frá því að prentið sé á útleið. Önnur form fyrir ritað mál hafa rutt sér til rúms og fólk notar lesbretti eins og Kindle og iPad til lestrar í æ frekari mæli og sprenging hefur orðið í hlustun á hljóðbækur og hlaðvörp (e. podcasts).  

Tímarnir breytast og mennirnir með. Tæknin þróast og fleygir fram hraðar nú en nokkru sinni. Þrátt fyrir það þá höfum við mannfólkið alltaf verið forvitin um fréttir, fréttir af veðri og fréttir af náunganum. Það var líka þannig í gamla daga. Upplýsingarnar komu bara til okkar eftir öðrum leiðum.