Skapandi kraftur alls staðar!

Sagt er að þeg­ar þreng­ir að okk­ur mann­fólk­inu og við þurf­um að fara að hugsa upp á nýtt eða leita nýrra leiða þá blóm­stri menn­ing­ar­líf­ið sem aldrei fyrr. Þeg­ar gamla leið­in dug­ir ekki leng­ur og þú þarft að fara að hafa fyr­ir hlut­un­um þá opn­ast nýj­ar vídd­ir innra með þér.

Þetta á alla vega við um full­orðna fólk­ið en það er spurn­ing hvort það eigi við um krakk­ana líka? Eru þau að upp­lifa meiri þörf fyr­ir sköp­un núna eða er full­orðna fólk­ið að gefa sér meiri tíma til að sinna þeim og sköp­un­ar­hæfi­leik­um þeirra?

Fjár­sjóð­ur fram­tíð­ar er fal­inn í börn­um okk­ar, það er eng­in klisja, þetta er dagsatt og við sem eldri erum þurf­um að sinna ungu kyn­slóð­inni bet­ur, bæði and­lega og fé­lags­lega. Ekki dug­ir að setja þau fyr­ir fram­an sjón­varp eða tölvu ef við vilj­um ala upp lif­andi ein­stak­linga, allt er nefni­lega gott í hófi. Ástr­alsk­ir vís­inda­menn hafa rann­sak­að og kom­ist að því að sjón­varps­gláp barna get­ur bein­lín­is skað­að þau, gert þau að óvirk­um neyt­end­um, þau verði fram­taks­laus og kraft­lít­il. Þetta vita marg­ir sem vilja stuðla að öfl­ugu menn­ing­ar­lífi barna og ung­linga.

Kröft­ug leik­list­ar­kona
Ein af þess­um full­orðnu ein­stak­ling­um sem hef­ur áhuga á að virkja kraft barna og ung­linga til góðs er Guð­ný Krist­jáns­dótt­ir, öfl­ug áhuga­leik­kona úr Leik­fé­lagi Kefla­vík­ur. Guð­ný sá að það vant­aði tæki­færi til að efla sköp­un­ar­kraft krakka og ákvað því að bjóða upp á leik­list­ar­nám­skeið fyr­ir börn og ung­linga í skap­andi smiðju sem nefn­ist Garg­andi snilld en nafn­ið seg­ir allt sem segja þarf um inni­hald nám­skeið­anna. Guð­ný hjálp­ar þátt­tak­end­um að finna snill­ing­inn innra með sér, þenn­an sem lang­ar að fá út­rás fyr­ir hæfi­leika sína en það ger­ir Guð­ný með þeim í gegn­um söng og leik­list. Krakk­arn­ir sem koma í Garg­andi snilld eru frá aldr­in­um átta ára til ung­lings­ald­urs. Þau mæta einu sinni í viku og enda svo nokk­urra vikna nám­skeið með því að halda for­eldra­sýn­ingu en þá fá gest­ir að sjá barn­ið sitt í sínu flottasta formi uppi á leik­sviði. Sjálfs­traust og ör­yggi í fram­komu er eitt af því sem leik­list­in efl­ir í þátt­tak­end­um, á sama hvaða aldri þeir eru.

Leik­list inn í alla grunn­skóla!
„Mér fannst vanta svona skap­andi nám­skeið fyr­ir börn hér á svæð­inu og sér­stak­lega þar sem ég á sjálf þrjú skap­andi börn sem höfðu alist upp í leik­hús­inu hér, þeg­ar ég var að taka þátt í upp­setn­ing­um LK. Mér fannst þetta einnig vanta inn í skól­ann en Að­al­námskrá grunn­skóla seg­ir að grunn­skól­ar eigi að bjóða upp á leik­list og tján­ingu mark­visst í skól­um en það skort­ir veru­lega á í mörg­um skól­um. Ég er svo hepp­in að vinna við leik­list­ar­kennslu í skól­an­um mín­um, Heið­ar­skóla í Kefla­vík en þar er rík áhersla lögð á list­ir og skap­andi starf. Mál­ið er að byrja með nem­end­ur nógu unga í leik­list því þá verð­ur hún öfl­ugt verk­færi til að byggja upp já­kvæða sjálfs­mynd nem­enda. Það er vel hægt með ung­ling­um en erf­ið­ara að ná þeim og því segi ég því yngri því betri ár­ang­ur. Þetta eru for­varn­ir af sterk­ustu gerð, við erum að vinna með ein­stak­ling­inn í leik­list og leyfa hon­um að finna styrk­leika sína í hreyf­ingu og leik en ekki bara í bók. Þeir sem geta ekki les­ið eða vilja ekki vera í íþrótt­um, hvar eiga þeir að fá út­rás fyr­ir all­an kraft­inn sinn?“, seg­ir Guð­ný eld­heit fyr­ir mál­efn­inu. Hún hef­ur þann draum heitast­an að all­ir grunn­skól­ar bjóði öll­um nem­end­um sín­um upp á leik­list viku­lega til að byrja með og þeg­ar skól­arn­ir sjá ár­ang­ur­inn má fjölga kennslu­stund­um mark­visst í leik­list, þetta skili sér í hátt­erni nem­enda.

„Börn eru svo opin þeg­ar þau eru ung og það er svo auð­velt að móta þau á fal­leg­an hátt. Í Garg­andi snilld er ég að koma til móts við þá krakka sem lang­ar og hafa þörf til að skapa í gegn­um leik­list, þetta var ekki í boði en er það núna. Hing­að koma krakk­ar af nær öll­um Suð­ur­nesj­um. Það er svo gam­an að sjá hvern­ig þau opn­ast þeg­ar far­ið er að vinna með þau. Leik­list opn­ar krakka og breyt­ir þeim, sem áður voru lok­að­ir eins og skel, yfir í skín­andi gleði­sól. Við vinn­um einnig með takt og söng en krakk­arn­ir fá að fara í söngupp­töku í Geim­stein studíó og fá svo með sér hljóm­diskinn heim í lok­in. Að­stað­an hér í Frum­leik­hús­inu er líka frá­bær, leik­svið, leik­bún­ing­ar og hvað eina sem þarf.“

Meira úr­val á nýju ári
„Nám­skeið­in hafa feng­ið svo frá­bær­ar mót­tök­ur að það hvet­ur mig til dáða og ætl­un­in er að færa út kví­arn­ar eft­ir ára­mót og bjóða upp á hljóð­færa­nám­skeið í sam­vinnu við eig­in­mann­inn“, seg­ir Guð­ný kampa­kát. En eig­in­mað­ur­inn er Júl­í­us Guð­munds­son, tón­list­ar­mað­ur með meiru, son­ur Rúna Júll. Þau hjón­in hafa bæði ver­ið við­loð­andi leik­list og tón­list í gegn­um all­an sinn bú­skap og ber heim­ili þeirra glöggt vitni um það því þar eru hljóð­færi af alls kon­ar gerð út um allt hús. Eft­ir ára­mót verða trommunám­skeið og raf­magns­gít­ar­nám­skeið í boði hjá Garg­andi snilld, sem Júlli leið­bein­ir með. Þannig að grósk­an og vilj­inn er mik­ill til að halda áfram á sömu braut, gefa krökk­um tæki­færi til list­sköp­un­ar í gegn­um leik­list og tón­list.

Fleiri að kenna leik­list!
Við Guð­ný erum sam­mála um það að all­ir skól­ar þurfi að kapp­kosta að bjóða upp á leik­list­ar­kennslu en fyrst þarf að bjóða kenn­ur­um sjálf­um upp á nám­skeið. Kenn­ar­ar þurfa nefni­lega að þjálfast og öðl­ast ör­yggi í að nota verk­færi leik­list­ar, eign­ast pott hug­mynda og prófa þær á sjálf­um sér fyrst á nám­skeiði til að nota þær svo inni í skóla­stof­unni. Leik­list­ar­nám­skeið nýt­ist öll­um kenn­ur­um, einnig í fram­halds­skóla því það má alltaf grípa í leik­list til að brjóta upp kennsl­una, hrista hóp­inn sam­an eða víkka út kennsl­una með verk­fær­um leik­list­ar. Leik­list er frá­bær til að nota sem hópefli á nem­enda­hóp því það virkj­ar þátt­tak­end­ur á svo já­kvæð­an hátt. Leik­list eru for­varn­ir, við erum að vinna með sjálfs­traust nem­enda og efla já­kvæða sjálfs­mynd. Fé­lags­leg­ur þroski kem­ur með ástund­un leik­list­ar, hæfni til sam­vinnu og ör­yggi í fram­komu. Ein­stak­ling­ar með sterka sjálfs­mynd leita síð­ur í vímu­efni til að þora, þeir hafa hug­rekki til að standa með sjálf­um sér og þurfa enga hækju til þess.

Mér finnst svo gam­an að leika!

Þeg­ar fylgst var með hópn­um sem stadd­ur var hjá Guð­nýju í þetta sinn í Frum­leik­hús­inu, þá var grá­upp­lagt að heyra í ein­um þátt­tak­anda og vita hvað hon­um fynd­ist um nám­skeið­ið.
Sig­urð­ur Skag­fjörð Þór­halls­son er átta ára gam­all og var að koma í fyrsta sinn á leik­list­ar­nám­skeið í Garg­andi snilld. Hvers vegna? „Út af því að mig lang­ar að vera fræg­ur leik­ari á Ís­landi, ég er bú­inn að ákveða það fyr­ir löngu,“ sagði Sig­urð­ur ákveð­ið. Hann seg­ist alltaf hafa ver­ið að leika þeg­ar hann var minni og hon­um finnst gam­an að syngja líka en það fær hann einnig tæki­færi til á nám­skeið­inu. Sig­urð­ur seg­ist vera rosa­lega spennt­ur fyr­ir for­eldra­sýn­ing­unni og hlakk­ar til að sýna gest­un­um leik­rit og fleiri at­riði á leik­svið­inu, með al­vöru ljós­um og á al­vöru sviði. Hon­um finnst líka gam­an í skóla, að læra og svona. „Ég er líka í Taikwondo en þar læri ég ein­beit­ingu, vörn og spörk, að vera sterk­ur og það er voða gam­an“, seg­ir hann kank­vís.

Sig­urð­ur er ósköp ljúf­ur þeg­ar tal­að er við hann, virk­ar ör­lít­ið feim­inn en svo þeg­ar hann seg­ir frá eða leik­ur þá ljóm­ar hann. Hver veit nema við fáum að fylgj­ast með frægð­ar­sól hans í fram­tíð­inni, við skul­um alla vega leggja nafn­ið á minn­ið; Sig­urð­ur Skag­fjörð Þór­halls­son.