Sex hundruð nýir Suðurnesjamenn

Íbúum á Suðurnesjum hefur fjölgað töluvert það sem af er ári. Í Vogum hefur íbúum fjölgað hlutfallslega mest en flestir nýju Suðurnesjamennirnir hafa sest að í Reykjanesbæ. Víkurfréttir tóku fulltrúa bæjaryfirvalda í sveitarfélögunum á Suðurnesjum tali og voru þau á einu máli um að góðar atvinnuhorfur væru helsta ástæða þess að svo margir kjósa að flytja til svæðisins. Þá telja þau einnig að hagstætt verð á húsnæði miðað við á höfuðborgarsvæðinu spili inn í þá ákvörðun fólks að setjast að suður með sjó. Víða er þó skortur á litlum íbúðum.

Vogar vel staðsettir
Hlutfallslega hefur íbúum fjölgað mest í Vogum eða um 3,6 prósent á árinu. Aðspurður um helstu ástæður íbúafjölgunarinnar segir Ásgeir Eiríksson, bæjarstjóri í Vogum, að vafalaust séu fyrir því nokkrar ástæður þó svo að þær hafi ekki verið kannaðar til hlítar. „Hér var talsvert af auðu húsnæði, sem var til dæmis í eigu Íbúðalánasjóðs. Það er nú nærri allt komið í notkun. Þá hefur hinn öri vöxtur og hraða uppbygging á Suðurnesjum án efa einnig áhrif, en mikil eftirspurn er eftir vinnuafli, ekki síst á flugvallarsvæðinu.“ Þá segir Ásgeir staðsetningu Voga mjög heppilega mitt á milli höfuðborgarsvæðisins og flugvallarins.

Aldurssamsetning íbúa í Vogum hefur breyst jafnhliða fjölgun íbúa, að sögn Ásgeirs. Til skamms tíma var óvenju hátt hlutfall íbúa á leikskóla- og grunnskólaaldri, en nú eru ekki lengur jafn margir íbúanna hlutfallslega í þessum aldurshópum og því hefur íbúafjölgunin ekki kallað á stækkun á leik- og grunnskóla í Vogum.

Fjölgun íbúa hefur bæði í för með sér auknar skatttekjur en jafnframt kröfu um aukna þjónustu. Að sögn Ásgeirs er Sveitarfélagið Vogar tiltölulega lítil rekstrareining miðað við mörg önnur sveitarfélög og reksturinn því alla jafna viðkvæmur. „Með því að renna styrkari stoðum undir tekjuöflun sveitarfélagsins eflist reksturinn og okkur verður þannig kleift að veita íbúum okkar trausta, vandaða og góða þjónustu.“

Fjölgun kallar á fjárfestingu í innviðum

Íbúum í Reykjanesbæ hefur íbúum fjölgað um 486 á árinu eða um 3,19 prósent. Að sögn Kjartans Más Kjartanssonar, bæjarstjóra í Reykjanesbæ, er almennt talið gott ef íbúum sveitarfélaga á Íslandi fjölgar um eitt til eitt og hálft prósent á milli ára því að þá sé hægt að efla innviði á eðlilegum hraða. Mikil fjölgun á stuttum tíma geti kallað á talsverða fjárfestingu í nýju skólahúsnæði og öðru. Bæjaryfirvöld í Reykjanesbæ finna fyrir því að íbúum er að fjölga og er stefnt að því að byggja nýjan grunnskóla í Innri Njarðvík, Dalsskóla. Þá hefur verið byggt við nokkra leikskóla til að mæta fjölgun meðal yngstu íbúanna. Enn eru laus pláss í leikskólum á Ásbrú en ef áætlanir um áframhaldandi uppbyggingu þar ganga eftir segir Kjartan ljóst að leikskólarnir þar muni fyllast næsta haust. „Við þessu þarf bæjarfélagið að bregðast og við erum meðvituð um það.“

Aðeins hluti þess fólks sem flutti frá útlöndum á dögunum og settist að á Ásbrú vegna starfa á Keflavíkurflugvelli er inni í tölum um fjölgun í Reykjanesbæ, en ekki allir. Blokkirnar sem fólkið býr í uppfylltu ekki allar skilyrði til að flokkast sem íbúarhúsnæði og er nú verið að bíða eftir staðfestingu frá Mannvirkjastofnun. Þegar staðfestingin verður í höfn mun skráðum íbúum í Reykjanesbæ fjölga enn frekar.

Kjartan Már segir ýmsar ástæður fyrir fólksfjölgun á Suðurnesjum um þessar mundir. „Í fyrsta lagi er það mikið framboð af vinnu og þá aðallega í kringum flugstöðina og fleiri staði.“ Þá nefnir Kjartan að margt fólk sem starfi við flug, bæði flugmenn og flugliðar, flytji til Suðurnesja enda sé húsnæðisverðið hagstætt miðað við á höfuðborgarsvæðinu.

Grindvíkingum hefur fjölgað um 9% síðan 2014
Í Grindavík hefur íbúum fjölgað um 28, eða um 0,9 prósent, það sem af er ári. Mest var fólksfjölgunin í Grindavík á árunum 2014 og 2015 en síðan í janúar 2014 hefur íbúum þar fjölgað um 266 eða um rúm 9 prósent. Einni leikskóladeild var bætt við leikskólann Laut síðasta haust því að fjölgað hefur í hópi yngstu íbúanna. Í Grindavík er starfandi hópur sem metur þörf fyrir frekari uppbyggingu á leik og/eða grunnskólahúsnæði. Að sögn Róberts Ragnarssonar, bæjarstjóra í Grindavík, vantar dagforeldra í bæinn og hafa ýmsar breytingar verið gerðar til að gera starfið aðlaðandi. Íbúðum í bæjarfélaginu hefur einnig verið að fjölga og þá líka á leigumarkaði. „Okkur vantar hins vegar ennþá 70 til 100 fermetra íbúðir, bæði fyrir yngra og eldra fólk, jafnt til leigu eða sölu,“ segir Róbert.

Róbert segir ljóst að bæjaryfirvöld finni fyrir vaxtarverkjum þessi misserin en að það sé ekkert sem þau geti ekki tekist á við. „Útsvarsstofninn hjá okkur hefur styrkst mjög mikið undanfarin ár, þannig að rekstur bæjarins er í mjög góðu jafnvægi.“ Í síðasta mánuði var ársreikningur Grindavíkur birtur og var rekstrarafgangur um 216 milljónir.

Helstu ástæður fjölgunar íbúa í Grindavík eru mjög gott atvinnuástand, bæði í sjávarútvegi og ferðaþjónustu, að sögn Róberts. „Störfum hefur fjölgað mjög mikið og nú er Bláa lónið orðið stærsti vinnuveitandinn í Grindavík. Þá segir hann skatta og gjöld lægri í Grindavík en víða annars staðar og þjónusta góð og því sæki fólk í bæjarfélagið eftir atvinnu og góðri þjónustu.

Líflegri bæjarbragur
Í Sandgerði hefur íbúum fjölgað um 2,7 prósent frá áramótum og eru íbúarnir orðnir 1.622 talsins. Þegar mest var voru íbúarnir um 1800 en þeim fækkaði á árunum eftir bankahrun. Sigrún Árnadóttir, bæjarstjóri í Sandgerði, segir fjölgunina þessi misserin fagnaðarefni. „Aðstæður til fjölgunar íbúa eru góðar, hér er allt til staðar og bæjarfélagið þarf ekki að fara í fjárfrek verkefni eða framkvæmdir til að búa sig undir fjölgun íbúa. Hér hefur verið mikið af auðu húsnæði sem nú er smátt og smátt að færast líf í. Auk þess eigum við  töluvert af lóðum sem hægt er að byggja á,“ segir Sigrún. Það sé því ljóst að þó að íbúum myndi fjölga umtalsvert í Sandgerði í nánustu framtíð kalli það ekki á framkvæmdir í gatnagerð eða skipulagningu nýrra hverfa. Sigrún segir hins vegar bagalegt hve mikill skortur er á minna húsnæði í bæjarfélaginu því eftirspurnin er mikil. Eftirspurn eftir leiguhúsnæði er einnig mikil og framboðið sömuleiðis lítið. Sigrún segir Grunnskólann í Sandgerði rúma mun fleiri nemendur en þar eru núna og að í leikskólanum séu líka rými fyrir fleiri börn.

Aðspurð um ástæður fólksfjölgunarinnar, þá segir Sigrún hana í fyrsta lagi skýrast af sterkri stöðu atvinnulífs á svæðinu og þeim fjölda tækifæra sem við blasa. „Ég held líka að sá viðsnúningur sem orðið hefur í rekstri bæjarfélagsins á síðustu árum hafi aukið tiltrú fólks á Sandgerði. Hér er rík áhersla lögð á að á samfélagið sé fjölskylduvænt og þjónusta við íbúana tel ég að sé almennt góð. Við vitum líka að mörgum þykir mikill  kostur að búa í minna samfélagi en vera í nálægð við fjölmennari staði eins og höfuðborgarsvæðið.“

Með fjölgun íbúa geta bæjaryfirvöld betur nýtt þá fjárfestingu sem lögð hefur verið í uppbyggingu innviða samfélagsins, að sögn Sigrúnar. Þá fylgi ákveðin hagræðing fjölgun íbúa. „Fleiri einstaklingar standa undir þeim kostnaði sem óhjákvæmilega fylgir rekstri bæjarfélaga. Síðast en ekki síst verður bæjarbragurinn líflegri og skemmtilegri.“

Garðurinn tilbúinn í fjölgun
Í Garði hefur íbúum fjölgað um 31 á árinu og eru Garðbúar því orðnir 1.456 talsins. Fjölgunin það sem af er ári er 2,9 prósent. Að sögn Einars Jóns Pálssonar, forseta bæjarstjórnar í Garði, hefur fjölgun íbúa ekki verið stór áskorun fyrir bæjaryfirvöld enn sem komið er enda fór íbúafjöldi í 1.550 á sínum tíma. „Innviðir eru því tilbúnir fyrir þessa fjölgun og þó nokkuð betur og því teljum við ekki þörf á frekari uppbyggingu innviða í bili. Garðurinn er engu að síður tilbúinn að takast á við enn frekari fjölgun enda er skipulagt íbúahverfi klárt, teikning er til af stækkun Gerðaskóla og þá eru nokkur önnur mál í ferli hjá okkur sem mun bæta þjónustu við íbúana,“ segir hann.

Að sögn Einars er íbúaþróun í Garði  í takti við önnur sveitarfélög á svæðinu og er að stórum hluta afleiðing aukins framboðs á atvinnu. „Þá má einnig nefna að verð á íbúðahúsnæði er mun hagstæðra hér en á höfuðborgarsvæðinu og hafa margar eignir sem voru tómar verið að seljast að undanförnu og er það jákvæð þróun. Þá má ekki gleyma því að í Garðinum er mjög gott að búa, þetta er svona „bær í sveit“ og mjög gott að ala upp börn í svona umhverfi.“ Þá segir hann ljóst að fjölgun íbúa muni styrkja samfélagið og bæta það og væntanlega skila auknum tekjum til sveitarfélagsins.