Hótað lífláti fyrir að vekja athygli á dauðum laxi
“Mér var hótað lífláti og það í tvígang af starfsmanni sjóeldisfyrirtækisins en ég vakti athygli á umgengni í og við sjóeldiskví þess í Helguvík", segir Tómas Knútsson en hann er stofnandi Bláa hersins en það er umhverfis-félag og hefur vakið athygli fyrir vasklega framgöngu í hreinsun í hafinu við strandir Suðurnesja og víðar. Tómas var meðal frummælenda á ráðstefnu í Eldborg í Grindavík í dag um “Dag vatnsins". Þar vakti hann athygli á slæmri umgengni víða í hafinu og sýndi sláandi myndir af dauðum laxi í sjókví sem hann fann í Helguvík fyrir nokkrum misserum.Tómas segir að meðfylgjandi myndir hafi verið sýndar í viðeigandi ráðuneyti sem hefði brugðist þannig við að hreinsunarlið hafi verið sent á staðinn þar sem dauður fiskur og fleira hafi verið hreinsað að hafsbotni Helguvíkur og nágrennis. “Þetta voru 20 tonn af fallegum laxi sem ég fann á hafsbotni, nokkra metra frá landi við Helguvík. Þetta var stórt umhverfisslys. Það er ljóst að fiskurinn drapst þegar eigendur kvíarinnar voru að reyna að færa hana í óveðri sem gekk yfir en þegar slíkt gerist getur fiskurinn drepist því kvíin dregst saman í flutningi. Það er deginum ljósara að í fyrsta lagi er nánast ekki hægt að reka sjókvíaeldi á Íslandi vegna veðurs. Í öðru lagi virðast þeir sem hafa stundað þetta ekki hafa gert sér neina grein fyrir því að það þarf að vera með mikið eftirlit og hreinsun á og við kvínna. Ég veit um dæmi þar sem 3 tonna kví sexfaldaðist í þyngd þegar hún var tekin upp", segir Tómas en hann kom víða við í kynningu sinni á ráðstefnunni í dag.
Þessar hreinsunaraðgerðir Tómasar og Bláa hersins hafa ekki alltaf vakið hrifningu enda ljóst að málið er viðkvæmt. Hann sýndi með myndum margvíslegan sóðaskap í sjó. Þegar hann kom upp um umrætt “slys" í Helguvík fékk hann líflátshótun frá starfsmanni fyrirtækisins sem spjótin stóðu á og ekki einu sinni heldur í tvígang. “Það var ekki skemmtilegt. Ég fór heim til dóttur minnar og hreinlega grét. Ég trúði þessu ekki og var miður mín."
Tómas segir að rekstur laxeldis í sjó hér á landi sé í algeru skötulíki. Hann segist hissa á þeim sem leggi í þennan rekstur því bæði séu aðstæður til eldis hér mun erfiðari en hjá öðrum þjóðum vegna kaldari sjávar og eins vegna gríðarlegrar framleiðslu Norðmanna.
Þessar hreinsunaraðgerðir Tómasar og Bláa hersins hafa ekki alltaf vakið hrifningu enda ljóst að málið er viðkvæmt. Hann sýndi með myndum margvíslegan sóðaskap í sjó. Þegar hann kom upp um umrætt “slys" í Helguvík fékk hann líflátshótun frá starfsmanni fyrirtækisins sem spjótin stóðu á og ekki einu sinni heldur í tvígang. “Það var ekki skemmtilegt. Ég fór heim til dóttur minnar og hreinlega grét. Ég trúði þessu ekki og var miður mín."
Tómas segir að rekstur laxeldis í sjó hér á landi sé í algeru skötulíki. Hann segist hissa á þeim sem leggi í þennan rekstur því bæði séu aðstæður til eldis hér mun erfiðari en hjá öðrum þjóðum vegna kaldari sjávar og eins vegna gríðarlegrar framleiðslu Norðmanna.