Góða vegi fyrir ferðamenn

Við fjölskyldan ferðuðumst á eigin bíl í Noregi í sumar. Þar sáum hvernig Norðmenn byggja ólíka vegi, annars vegar fyrir þá sem vilja komast sem fljótast milli staða og hins vegar fyrir ferðafólk sem vill njóta hrífandi náttúru. Hraðbrautir liggja beinustu leið og langtímum saman um dimm göng, en ferðamannavegir hlykkjast með fjörðum og yfir heiðar – mun seinkeyrðari, en langtum fallegri leiðir og mjög vandað til áningarstaða. Þar þykir ekki tiltökumál þótt ferðamannafjallvegir séu lokaðir yfir háveturinn. Mér er tjáð að Danir leggi sérstaklega merkta ferðamannavegi með lægri hámarkshraða en þarfir fólks til útsýnis í fyrirrúmi. Við fórum að hugleiða hvort við Íslendinguar þurfum ekki að fara að gera greinarmun á því hvort nýr vegur sem við leggjum eigi fyrst og fremst að þjóna flutningum eða ferðamennsku.Hvað með Suðurstrandarveg?
Nú er Suðurstrandarvegur á teikniborðinu. Sú leið er mjög mikilvæg fyrir ferðamenn, bæði innlenda og erlenda, enda frábært svæði nálægt þéttbýli, lítt markað af mannvirkjum. Vegurinn veldur hins vegar engri byltingu í tengingu atvinnusvæða eins og sumir halda. Að vísu styttist leiðin milli Grindavíkur og Suðurlands nokkuð, en stysta leið milli Reykjanesbæjar og Suðurlands verður eftir sem áður um Reykjanesbraut og Hellisheiði eða Þrengsli.
Ég er ekki að benda á þetta til að draga úr gildi Suðurstrandarvegar heldur til að leggja áherslu á að vegurinn verði hannaður á réttum forsendum svo hann komi að sem mestum notum án þess að valda miklum náttúruspjöllum. Þarna er verið að hanna svokallaðan C-1 veg, þ.e. tvær 3 m breiðar akreinar með bundnu slitlagi og 75 cm vegöxlun og upphækkun um rúman metra. Meginmarkmiðið virðist vera að stytta ferðatímann og tekur vegarstæðið og gerð vegarins mið af því. Slíkur vegur hentar vel til þungaflutninga og þeim sem eiga brýn erindi, en þarf alls ekki að henta ferðafólki sem vill njóta náttúrufegurðar þessa svæðis. Þá getur lægri og krókóttari vegur hentað betur, auk þess sem hægt er að fela slíkan veg betur í landslaginu og sveigja fram hjá helstu náttúru- og söguminjum. Það ber að forðast að skera heilleg lítt snortin svæði sundur með áberandi háum og beinum hraðbrautum.
Ég treysti því að hönnuðir vinni vel sitt verk og spilli ekki náttúrufegurð að óþörfu, en þurfa stjórnvöld ekki að gefa tóninn fyrir nýja og fjölþættari vegastaðla?

Hvað með Sprengisand og Kjöl?
Nýlega voru fréttir frá fundarhöldum áhugahóps um byggingu fjallvega þar sem óskað var eftir heilsárs vegum yfir miðhálendið. Víst er þarft að endurbæta hálendisvegina, en ekki þar með sagt að þeir eigi að verða eins og þjóðvegur 1, enda ólíklegt og óæskilegt að mikið af þungaflutningum færist á þá.

Er ekki tímabært að við lærum að hanna fullkomna ferðamannavegi, ýmist malarvegi eða með bundnu slitlagi, sem falla vel í landslag og þjóna vel þörf ferðamanna, jafnt til útsýnis úr bílum og til styttri og lengri áningar? Hugum að því.

Þorvaldur Örn Árnason, Vogum,
í framboði fyrir Vinstri hreyfinguna grænt framboð í Suðurkjördæmi. [email protected]