Reykjanesskaginn er útivistarparadís

Hundruð manna sækja eldstöðvarnar í Fagradalsfjalli heim á hverjum degi þó svo eldgosinu sé lokið fyrir mörgum mánuðum. „Þetta er ótrúlega tilkomumikið ennþá,“ segir Eyþór Sæmundsson, verkefnastjóri miðla og markaðssetningar, hjá Markaðsstofu Reykjaness. „Ég fór þarna á dögunum með bandarískum blaðamönnum og þeir voru yfir sig hrifnir að sjá litina og reykinn sem leggur ennþá frá þessu og útsýnið sem er þarna uppi. Þetta er frábær göngustaður og gönguleið. Það voru miklar framkvæmdir við bílastæði og gönguleiðirnar sem gera þetta að fullkomnum áningarstað. Frá áramótum hafa yfir 30.000 manns mætt að Fagradalsfjalli og ég hlakka til að sjá hver traffíkin verður þarna í sumar. Ég á von á því að það verði margir sem vilji skoða svæðið.“

Hvað gerði eldgosið fyrir Reykjanesskagann og ferðaþjónustuna á svæðinu?

„Þetta er stór spurning. Ef við miðum út frá okkur hjá Markaðsstofu Reykjaness, þá jókst aðsókn að visitreykjanes.is um 400%. Við höfum verið að viðhalda upplýsingum um eldgosið, sem er okkar langvinsælasta efni, ennþá. Við sóttum einnig fjölda fylgjenda á okkar samfélagsmiðla. Við erum með spjall á heimasíðunni okkar og þar eru daglega tugir fyrirspurna frá fólki sem vill vita um aðstæður og hvernig það kemst á staðinn. Það er ennþá mikil spenna úti í heimi fyrir eldgosinu. Verðmætið sem umfjöllun um eldgosið skapaði fyrir Reykjanes er metið á tugi milljarða og við höfum tekið stökk áratug fram í tímann í markaðssetningu á svæðinu, bara með þessu. Í kjölfarið á þessu byggjum við vonandi upp sterkari ferðaþjónustu. Það er mikið af tækifærum í ferðaþjónustunni.“

Víkurfréttir hittu Eyþór að máli við brú milli heimsálfa, sem staðsett er upp af Sandvík á Reykjanesi þar sem Reykjaneshryggurinn verður fólki sýnilegur en brúin liggur á milli Ameríkuflekans og Evrasíuflekans. Síðustu tvo mánuði hefur gestafjöldinn við brúnna verið um 250 manns á dag og fer vaxandi. Ferðamálastofa setti upp teljara á gönguleiðinni að brúnni sem staðfestir gestafjöldann. Bílastæðin eru oft þétt skipuð og þarna eru tækifæri. Brú milli heimsálfa verður 20 ára í sumar og er dæmi um hvernig áningarstaður er búinn til en engin aðstað var þarna áður og fáir sem veittu gjánni milli flekanna athygli.

Háhitasvæðin Seltún og Gunnuhver

Önnur perla í náttúru Reykjaneskagans er Seltún við Kleifarvatn.

„Seltún er eins og Gunnuhver, fallegt háhitasvæði sem fólk sækir í upp á hálendið og leitar oft langt yfir skammt. Seltún og Gunnuhver eru bara hálftíma frá höfuðborginni og hálftíma frá flugstöðinni. Það voru 90.000 manns sem heimsóttu Seltún á síðasta ári. Það eru miklir möguleikar í ferðaþjónustunni við Seltún og Kleifarvatn. Þetta er falin perla og ég bendi alltaf ferðamönnum og erlendum blaðamönnum á að taka Krýsuvíkurleiðina.“

Ferðaleiðir um Reykjanesskagann

„Það er á áætlun hjá okkur að útbúa ferðaleiðir hér um svæðið, í ætt við Gullna hringinn eða Norðurstrandarleið, sem er þá söluafurð fyrir ferðaþjónustuaðila, rútufyrirtæki, ferðaskrifstofur eða annað. Þá má benda fólki á staði sem gott er að heimsækja og útbúa þjónustu í tengslum við það.“

Hvernig er með afþreyingu á Reykjanesskaganum?

„Hér er lúmskt mikið af afþreyingu. Ég fór nýlega með hóp af erlendum blaðamönnum um svæðið. Þar var meðal annars farið í reiðtúr um Hópsnesið með Arctic Horses í Grindavík. Það er fjölskyldufyrirtæki með væna hesta og skemmtilegar reiðleiðir framhjá skipsflökum og gömlum húsatóftum. Það er hægt að fara á fjórhjól í Grindavík, í kajakferðir frá Vatnsleysuströnd, hvalaskoðun og sjóstöng frá Reykjanesbæ. Það eru hellaferðir í boði við Kleifarvatn. Það er endalaust af gönguleiðum og við sjáum mikil tækifæri í þeim og að kynna Reykjanes sem útivistarsvæði og þá sérstaklega fyrir heimafólk á Íslandi. Í nágrenni höfuðborgarinnar erum við algjör útivistarparadís. Það er pláss fyrir meiri afþreyingu á svæðinu og þar eru tækifæri.“

Matarkistan Reykjanes

Flóra veitingastaða hefur vaxið á síðustu misserum.

„Heldur betur. Við höfum verið með verkefni hjá okkur sem kallast Matarkista Reykjaness og Reykjanes er orðin algjör matarkista. Það er alltaf að bætast við flóru veitingahúsa og nýjasta dæmið er El Faro á Garðskaga, sem er að fá glimrandi start. Heimamenn eru margir að prufa staðinn og mæla með honum í hástert. Staðsetningin er skemmtileg og Garðskagi er í mikilli uppbyggingu núna og verið að taka byggðasafnið í spennandi andlitslyftingu.

Ég fór á dögunum með hóp af útlendingum í matarferð um Reykjanesskagann og þá kom ýmislegt skemmtilegt í ljós. Þeir voru t.d. mjög hrifnir af íslensku pulsunni og hamborgaranum hjá Villa. Við hér á svæðinu tölum um pulsurnar hjá Villa sem þær bestu og þær gerðu stormandi lukku hjá blaðamönnunum og einnig þorskréttur hjá Höllu í Grindavík, sem heimamenn þekkja orðið ansi vel.“

Norðurljósaferðir eru vinsælar hér yfir vetrartímann. Hér eru margir staðir þar sem hægt er að komast úr ljósmengun og njóta norðurljósa.

„Já, þar erum við eitt besta svæðið á landinu. Þeir segja það samstarfsaðilar okkar í Aurora Besecamp að þeir hafi valið Reykjanesið bæði vegna nálægðar við höfuðborgina og flugvöllin en líka vegna þess að rokið er að hjálpa til við að blása skýjum í burtu, sem hjálpar í norðurljósunum. Það er auðvelt að búa til norðurljósahring um Reykjanesskagann.“

Reykjanesskaginn er tilvalinn áningarstaður fyrir Íslendinga sem fara í ferðalög innanlands í sumar á húsbílum eða með ferðavagna.

„Það eru tjaldstæði hérna í hæsta klassa. Tjaldstæðið í Grindavík er t.d. stórglæsilegt og kjörið að hafa það sem valkost inni í sumarferðalaginu. Það er alveg hægt að kíkja í helgarferð með ferðavagninn Suður með sjó og gista í eina eða tvær nætur. Ég var á ferðinni með erlenda blaðamenn í fimm daga hér á Reykjanesskaganum og við komumst ekki yfir alla þá afþreyingu sem er í boði, þannig að fólk þarf ekki að óttast það að hér sé ekkert við að vera.“

Og hér eru frábærar sundlaugar.

„Já, þar er enn einn fjársjóðurinn. Við erum með frábærar sundlaugar í öllum byggðarlögunum á Suðurnesjum og þær eru á pari við það besta sem býðst í öllum þessum baðlónum. Svo erum við með Bláa lónið sem er þetta eina sanna.“

„Það hafa allir gengið á Esjuna og nú er kominn tími til að kíkja á aðra staði“

segir Daníel Einarsson, verkefnastjóri hjá Reykjanes Geopark.

Daníel Einarsson, verkefnastjóri hjá Reykjanes Geopark, kemur að uppbyggingu ferðamannastaða á Reykjanesi fyrir jarðvanginn. Nú eru fjölmörg verkefni í gangi á lifandi Reykjanesskaganum. Nokkur verkefni eru þó á bið vegna óvissu vegna jarðhræringa. Önnur eru í fullum gangi og verða tilbúin til að taka á móti ferðafólki í sumar.

„Við erum núna að leggja lokahönd á annan áfanga, útsýnispall við Brimketil, sem gert var ráð fyrir upphaflega þegar fyrsti pallurinn var byggður, og á næstu einni eða tveimur vikum verður lokið við framkvæmdir. Við erum að stækka pallinn þannig að hann nái nær sjálfum brimkatlinum. Þetta er skemmtilegt verkefni, því þarna var ekki neitt, þetta er staður sem er búinn til og er styrktur af Framkvæmdasjóði ferðamannastaða. Við fengum góðan styrk til að fara í áfanga tvö. Á sama tíma erum við að gera úrbætur er varða öryggi og aðgengismál. Það er gott að líta til baka þegar komin er reynsla á staðinn og sjá hvað þarf að gera betur.“

Þarna eru miklir kraftar og það mæðir mikið á þessu mannvirki sem útsýnispallurinn er.

„Já, það hefur heldur betur lamið á honum síðustu tvo vetur. Fólk þekkir fréttir af flóðum í Grindavík og við golfvöllinn. Þarna hefur líka gengið ýmislegt á. Það er í raun ótrúlegt að pallurinn sé ennþá jafn stöðugur og ólaskaður eftir allt sem hefur gengið á. Það urðu smá skemmdir í vetur, en ekkert stórvægilegt sem ekki er hægt að laga.“

Eldvörp viðkvæmt jarðvætti

Eldvörp eru á milli tannanna á fólki þessa dagana vegna skjálftavirkni. Þið eruð að skoða einhver verkefni þar.

„Eldvörp eru gríðarlega viðkvæmt jarðvætti og kominn tími á að gera innviðabreytingar þar til að geta tekið á móti fólki sem heimsækir staðinn. Það er þarna einn gígur sem er heimsóttur hvað mest af ferðafólki. Við erum núna í samstarfi við Grindavíkurbæ að vinna að afmörkun á bílastæðum og gönguleiðum við þennan gíg. Eins og aðstæður eru núna þá erum við með verkefnið á bið og ætlum að bíða skjálftana af okkur á sjá hvað gerist.“

Í forsvari fyrir sveitarfélögin í uppbyggingu ferðamannastaða

Reykjanes Geopark er í forsvari fyrir sveitarfélögin á Suðurnesjum til að byggja upp ferðamannastaði. Það gerist ekki nema í samvinnu við sveitarfélögin og horft er til svæðisins sem ein heild en ekki horft á sveitarfélagamörk.

„Við erum núna að vinna að deiliskipulagsmálum við Þorbjörn, sem komst heldur betur á kortið árið 2020 og úr varð að við ákváðum að fara í ákveðna vinnu þar til að undirbúa það að taka á móti fólki. Þorbjörn hefur lengi verið bæjarfjall Grindavíkur og margir heimsækja Þorbjörn á hverjum degi til að ganga.

Það var kominn tími til að líta á svæðið sem eina heild og búa til upplifunarsvæði og að það sé eitthvað sem tekur á móti þér, hvort sem það eru útsýnisstaðir eða skilgreindar gönguleiðir og merkja þær vel svo þú getir séð hvaða leiðir henti þér. Við erum í þessari vinnu núna með Grindavíkurbæ og erum langt komin. Í framhaldinu sjáum við fyrir okkur að fara í uppbygginguna.“

Reykjanes Geopark hefur rekið gestastofu sem einnig hefur verið upplýsingamiðstöð Duushúsum í Reykjanesbæ. Daníel segir það hafa gengið vel en gestastofan sé barn síns tíma. „Það er tímabært að horfa fram á veginn og gera eitthvað stærra og betra. Við erum núna að vinna að gestastofu í Reykjanesbæ og í Grindavík. Gestastofan í Reykjanesbæ verður yfirlitssýning yfir jarðvanginn og hvað það þýðir að Reykjanes sé jarðvangur og fólk geti komið þangað, hvort sem er við upphaf eða endi á sinni ferð um svæðið. Eins fyrir skólahópa og íbúa að fræðast betur um svæðið. Svo er hugmyndin að stækka þetta enn frekar og vera með aðra gestastofu í Grindavík sem er þematengdari og þemað þar verður eldvirkni og eldgosið í Fagradalsfjalli. Þá verður jafnvel eitthvað í tengslum við orkuna. Við sjáum fyrir okkur í náinni framtíð verði búið að opna gestastofur í öllum fjórum sveitarfélögunum þar sem hver hefur sitt þema.“

Reykjanesviti segull fyrir svæðið

Reykjanesviti er ákveðinn segull fyrir svæðið og þar er mikið að sjá og upplifa. Reykjanes Geopark hefur á undanförnum árum komið að uppbyggingu í nágrenni vitans, kom að gerð bílastæðis, gönguleiðar og akstígs upp að Reykjanesvita. Í sumar verður svo opnað þjónustuhús í vitavarðarhúsinu en Bláa lónið kemur að uppbyggingu á svæðinu. Þá verður salernisaðstaða bætt enn frekar í sumar. Í framhaldinu opnar svo þjónustuhús á svæðinu sem allir eru sammála um að hefur vantað.

Tindar Reykjaness

Gönguleiðir á Reykjanesi og „Tindar Reykjaness“ er verkefni sem Reykjanes Geopark kemur að í samstarfi við Þráinn Kolbeinsson ljósmyndara og er styrkt af Uppbyggingarsjóði Suðurnesja og er verkefni sem vekur athygli á þrettán tindum á Reykjanesskaganum. Það verður gert á myndrænan hátt, þannig að það sé aðlaðandi að koma hingað. „Eins erum við að endurnýja upplýsingar á okkar miðlum um gönguleiðir á svæðinu. Við erum í túnfætinum á þéttbýlasta svæði landsins. Það hafa allir gengið á Esjuna og nú er kominn tími til að kíkja á aðra staði. Það er nóg um að vera hér,“ segir Daníel Einarsson, verkefnastjóri hjá Reykjanes Geopark.