Stórskemmtileg ný bók tileinkuð Suðurnesjum
Hún hefur lengi verið viðloðandi skriftir, var meðal annars fastur penni hérna hjá okkur á Víkurfréttum í tæp tuttugu ár með létt og skemmtileg viðtöl við hvunndagshetjur á Suðurnesjum. Því kemur það ekki á óvart að Marta Eiríksdóttir skuli nú loks ákveða að gefa út bók og ekki bara eina, heldur gefur hún út tvær bækur árið 2012, eina á ensku og nú eina á íslensku einnig. Geri aðrir nýir rithöfundar betur! Bókina nýju nefnir Marta því frumlega nafni Mei mí beibísitt?
Marta kom að máli við Víkurfréttir vegna útgáfu þessarar nýju bókar í haust og óskaði eftir samstarfi um bókaútgáfuna við starfsmenn Víkurfrétta. Hugmyndinni var vel tekið. Þetta er fyrsta íslenska bókin sem bæði Marta og Víkurfréttir gefa út og er söguleg skáldsaga sem gerist í Keflavík á sjöunda og áttunda áratug síðustu aldar. „Höfundur rifjar upp og segir skemmtilega frá daglegu lífi barnanna í götunni þar sem hún bjó. Þetta eru minningar um horfna veröld, þar sem skapandi kraftur barnanna sá um að skemmta þeim sjálfum daglangt á sumrin“, eins og segir á baksíðu bókarinnar.
Í formála bókarinnar skrifar Marta; „Ég fæddist 1. maí árið 1961 og er uppalin í Keflavík, í bæjarsamfélagi sem hafði mikil og sterk áhrif á mig sem einstakling. Þegar ég var að alast upp þá var Keflavík lítill og litríkur bær, þar sem ameríska herstöðin veitti af allsnægtum sínum inn í bæjarfélagið okkar. Íslendingar flykktust margir til að búa nálægt hersvæðinu vegna þeirrar atvinnu, sem ameríski herinn veitti íslensku fólki. Herinn hafði mikil áhrif á okkur, sem bjuggum í Keflavík, í gegnum tónlist, sjónvarp, enska tungu og auðvitað í gegnum hermennina sjálfa, sem leigðu húsnæði niðri í bæ hjá okkur Íslendingunum. Þeir bjuggu annars inni á afgirtu svæði sem nefndist Völlurinn. Keflvískir unglingar urðu fyrir svo miklum áhrifum af tónlistarmenningu kanaútvarpsins, að bærinn þróaðist í að verða vagga íslenskra popptónlistarmanna. Það mætti kannski kalla Keflavík, Liverpool okkar Íslendinga, því unglingahljómsveitir spruttu þar upp eins og gorkúlur.
Það hefur oft verið talað um ástandið og íslensku konurnar sem hermennirnir heilluðu upp úr skónum. Litlar keflvískar stúlkur heilluðust einnig af Ameríkönunum en á allt annan hátt. Þær heilluðust aðallega af litlum börnum hermannanna, sem þær vildu óspart fá að passa fyrir foreldrana amerísku“.
Við á Víkurfréttum vildum forvitnast nánar um tilurð þessarar nýju bókar og lögðum nokkrar spurningar fyrir nýjustu skáldkonu okkar Íslendinga, hana Mörtu okkar Eiríks.
Hvers vegna Mei mí beibísitt?
Ja, það er nú saga að segja frá því. Sko ég hef haft rithöfund í leyni innra með mér alveg síðan ég var lítil stelpa. Ég var víst alltaf með pínulitla gormastílabók og skáldaði sögur í hana. Ég man vel eftir þessari bók sjálf og sérstaklega eftir einu ævintýri sem ég byrjaði svona „Það var einu sinni út í skó“ og mamma mín spurði mig hvort ævintýrið ætti að gerast í skóm eða í skóg. Þá kannski sjö eða átta ára gömul gerði ég mér strax grein fyrir mikilvægi góðrar stafsetningar og hvað hún getur skipt sköpum þegar við skrifum. Svo ég kepptist við að hafa málfar mitt alltaf rétt upp frá þessum orðum mömmu. Ég lít sjálf á tungumál sem flæði og mér finnst stundum þegar ég er að skrifa, að ég sé að flétta orðum saman eins og þegar listmálari málar mynd eða einhver annar heklar teppi. Það er því orðalist hjá mér að skrifa!
Bókin Mei mí beibísitt? sprettur úr æsku minni þegar ég var að alast upp í Keflavík með öllu þessu duglega fólki, sem byggði upp þennan bæ á árum áður. Keflavík var sprelllifandi bær þar sem allsnægtir lífsins drupu af hverju strái vegna sjómennsku og amerísku herstöðvarinnar. Þar var næg atvinna, það var gróska í menningarlífinu og mikil lífsgleði í fólkinu.
Ég bý núna í Noregi og rétt áður en ég flutti út þá sá ég skemmtilegan sjónvarpsþátt hjá sjálfri Opruh Winfrey, þar sem hún hvatti fólk til að finna fram gamla ljósmynd af sjálfu sér, einhverja sem gladdi mann að horfa á. Svo átti maður að spyrja sig, hvað þessi litla manneskja vildi með líf sitt á árum áður. Hvaða hæfileikar bjuggu með henni þegar hún var lítil og saklaus? Ég fór og leitaði hjá mömmu minni að þessari mynd, sem nú prýðir forsíðu Mei mí beibísitt? því ég mundi eftir að hafa séð hana og fannst hún alveg týpískt ég! Marta litla gólandi og skemmtandi fólki í eldhúsinu gamla heima, ein lítil hnáta sem vildi gleðja aðra, fannst mér. Það má því kannski segja að Oprah Winfrey hafi veitt mér innblástur til að rifja upp gamla tíma hjá sjálfri mér og um leið opnað fyrir þessa nýju bók.
Hvað ertu eiginlega að rifja upp í Mei mí beibísitt?
Ég er að aðallega að rifja upp árin þegar ég var svona fimm til ellefu ára gömul og hvernig lífið í götunni minni var. Þarna var litríkur heimur fyrir okkur krakkana og aldrei dauð stund. Við kunnum ekki að láta okkur leiðast og vorum alltaf að leika okkur á götunni í allskonar leikjum, klifrandi í nýjum byggingum og gerandi ýmislegt sem mátti og mátti ekki. Ameríkanar voru stór þáttur í lífi okkar á þessum árum, því í götunni okkar leigðu nokkrar kanafjölskyldur af Íslendingum. Við stelpurnar vorum duglegar að þefa uppi nýjar kanafjölskyldur, bönkuðum upp á þeim og vildum fá að passa börnin þeirra. Til þess að brjóta ísinn með Ameríkönunum notuðum við þessa gullsetningu okkar Mei mí beibísitt? sem varð yfirleitt líka lykillinn að amerísku sælgæti, því það voru oftast launin okkar fyrir barnapíustörfin hjá Kananum.
Ég og æskuvinkonur mínar höfum oft rifjað upp þessa tíma og hlegið dátt að því sem við fundum upp á. Og afþví að mér finnst svo gaman að fá fólk til að hlæja með mér, þá datt mér í hug að fleirum þættu þessar æskuminningar okkar skemmtilegar, fróðlegar og fyndnar. Þess vegna vegna ákvað ég að skrifa þessa bók.
Ætlarðu að vera með bókaáritun og kynningar á bókinni Mei mí beibísitt?
Já ég kem heim til Íslands í langt jólafrí þann fjórtánda nóvember og mun vera með bókakynningar á þessari bók og einnig Gyðjubókinni minni ensku frá og með þeim degi. Ég mun koma fram hjá allskonar félögum sem vilja fá mig í heimsókn með upplestur úr nýju íslensku bókinni minni. Kannski kem ég fram í bókaverslunum, á kaffihúsakvöldi einhvers staðar og fleira skemmtilegt! Það verður alla vegana fjör í kringum mig þar sem ég kem og segi frá þessari bók, það er alveg pottþétt! Hún er þannig þessi bók að ég veit að fólk á eftir að hlæja mikið þegar það heyrir lesið upp úr henni eða les hana sjálft.
Fyrsta bókakynningin á Mei mí beibísitt? verður laugardaginn 17. nóvember. Þá mun ég opna fyrsta eintak bókarinnar Mei mí beibísitt? og lesa upp úr henni fyrir gesti. Það eru allir hjartanlega velkomnir í þessa fyrstu bókakynningu okkar. Þarna verð ég einnig með áritun fyrir þá sem vilja tryggja sjálfum sér eintak af bókinni eða kaupa hana í jólagjöf handa ástvinum nær og fjær. Meir um þennan viðburð seinna.
Bókin verður til sölu á skrifstofu Víkurfrétta, hjá mér sjálfri og hjá Eymundsson. Þessi bók er tileinkuð mínum nánustu og um leið öllum íbúum Suðurnesja. Þetta er kærleiksóður til gamla bæjar míns Keflavíkur.
Hvað er svo framundan hjá Mörtu Eiríksdóttur?
Ef ég á að svara þessari spurningu í einlægni, þá verð ég að hleypa ykkur inn í minn helgasta leyndardóm. Já, það er nú hreinlega heimsreisa framundan með ensku Gyðjubókina mína! Mig langar til að ferðast um heiminn og segja konum alls staðar frá boðskapnum hennar, hvetja allar heimsins konur til dáða. Til þessa ferðalags mun ég nota markaðs nafnið mitt erlenda The Dancing Eaglewoman from Iceland! Það verður sko stuð hjá okkur kvensum, því ég nota óspart dans og tónlist til að koma skilaboðum mínum á framfæri við konur. Það er bæði áhrifaríkt og gaman, því konur kunna að skemmta sér saman!
Það er voða gaman að hafa metnaðarfullt lífsmarkmið og ég leyfi mér oft að dreyma stórt. Þetta er einn af þessum stóru draumum mínum að fara í heimsreisu með Gyðjubókina mína. Svo skulum við sjá til hvað gerist hjá mér í framhaldinu? Ég er alla vega farin að halda námskeið í Norge og þar með byrjar kannski heimsreisan?
Framundan hjá okkur hjónum er búseta áfram í Noregi og ég mun jafnvel nýta tímann til að skrifa fleiri bækur. Ég er nú þegar byrjuð á fjórðu bókinni minni. Þriðja bókin mín Fæðingarhríð skilningsins kemur kannski út á næsta ári? Mér finnst gaman að skrifa og á meðan ég hef gaman þá held ég áfram. Það er eiginlega orðið lífsmottó hjá mér, að ef það er gaman, þá erum við saman, ég og það verkefni sem ég fæst við þá stundina. Þegar ég finn að ég er orðin leið, farin að staðna í sama farinu, þá ríf ég mig upp og hlusta á hjarta mitt, spyr hvert það vill stefna með mig núna. Ég er löngu hætt að fóðra innri ótta minn í þessu tilliti og draga úr sjálfri mér. Það er miklu meira gaman að lifa þegar við þorum að lifa út draumana okkar. Draumar eru til þess gerðir og þeir eiga ekki bara að búa í huga okkar og hjarta, heldur vilja þeir út, viðra sig og prófa sig áfram með þér. Lífið er tilraun. Ég held að það sé lífsnauðsynlegt að breyta til þegar við erum orðin leið og ég vil ganga svo langt að segja, að við getum orðið veik bæði andlega og líkamlega, ef við hlustum ekki á þessa innri rödd, sem vill stundum koma okkur í ný og allt önnur verkefni. Stundum þurfum við að feta fersk spor í sandinn. Svo nú hlýði ég þessari hjartans rödd minni og leyfi mér að lifa ævintýrið með Frikka mínum í Norge áfram um stund.