Sjálfstraust og gott tengslanet skapa störf framtíðar

Heimurinn er að breytast og það hratt. Það er eins gott að vera opinn og sveigjanlegur því gera má ráð fyrir því að sífellt fleiri verði að byggja upp eigin atvinnutækifæri í framtíðinni. Forsenda þess er fyrst og fremst gott sjálfstraust og öflugt tengslanet.

Hansína B. Einarsdóttir er með puttana á púlsinum hvað þetta varðar og rekur ásamt eiginmanni, Jóni Rafni Högnasyni, fyrirtækið Skref fyrir skref á Suðurnesjum en meginverkefni þess er að sinna ýmsu námskeiðahaldi, fullorðinsfræðslu, rannsóknum og nýsköpunarverkefnum, bæði hérlendis og erlendis.

Þetta er ekki það eina sem þau hjónin hafa fengist við og muna sjálfsagt margir eftir Hansínu og Jóni Rafni frá þeirri tíð þegar þau byggðu upp og ráku Hótel Glym í Hvalfirði sem þau gerðu með stæl, svo eftir var tekið.

Við fengum að fylgjast með Hansínu að störfum einn dag en þá stóð hún fyrir alþjóðlegri ráðstefnu á Lighthouse Inn í Garðinum sem teygði anga sína alla leið til Bessastaða þar sem forsetafrúin tók á móti hópnum.

En afhverju að flytja til Suðurnesja?

„Ég er reyndar ættuð héðan af Suðurnesjum, amma Hansína Einarsdóttir og afi Guðmundur Jóhannesson, bjuggu í Flekkuvík á Vatnsleysuströnd en þau hættu búskap upp úr 1960 og talsvert af fólki mínu er búsett hér á þessu svæði. Mér er afar minnisstætt að alla bernsku okkar var farið í Flekkuvík á vorin og þá var alltaf jafn spennandi að vita hversu langt við kæmust á bílnum, hversu langt var fært á bíl en annars var gengið restina. Á leiðinni niður eftir var farið í kríueggjaleit og svo var haldið beina leið í fjöruna þar sem mikilvægt var að skoða rekaviðinn sem við nýttum til leikja. Við systkinin, tíu talsins, erum alin upp í Kópavogi og var alltaf talað um að fara suður eftir en við ólumst upp við hugtakið Suðurnesjamenn. Mér þykir því afar ánægjulegt að eiga svo heima hér á Suðurnesjum í dag, ég átti reyndar í nokkru basli með að telja eiginmanninum trú um að hér gæti verið gott að eiga heima en hann er frá Norðfirði. Það tókst loks og við fluttum í Sandgerði fyrir sjö árum og líkar mjög vel hérna. Við kunnum vel að meta kyrrðina, sjóinn og hina mögnuðu náttúru sem umlykur okkur hér á Suðurnesjum. Alltaf þegar við getum þá ökum við djúpu leiðina heim, Ósabotnaleiðina, sem er dásamlega kyrrlát, ósnortin og falleg leið, eins og að aka í gegnum 50 ára tímabil þar sem lítið hefur breyst. Þetta er partur af lífsgæðunum sem fylgir því að vera búsett hér. Við erum örstutt frá höfuðborgarsvæðinu, ekkert mál að koma með eða að sækja barnabörnin. Hér er alþjóðaflugvöllurinn en verkefni okkar tengjast því meðal annars að taka á móti erlendum gestum og síðan þurfum við sjálf að sinna verkefnum okkar erlendis,“ segir Hansína glöð í bragði.

Alltaf þegar við getum þá ökum við djúpu leiðina heim, Ósabotnaleiðina, sem er dásamlega kyrrlát, ósnortin og falleg leið, eins og að aka í gegnum 50 ára tímabil þar sem lítið hefur breyst. Þetta er partur af lífsgæðunum sem fylgir því að vera búsett hér.

Alþjóðlegt fyrirtæki

Hansína B. Einarsdóttir stundaði m.a. nám í Noregi, Þýskalandi og Svíþjóð á níunda áratugnum, hún er menntuð sem afbrotafræðingur, mannauðstjórnandi og með leiðtogaþjálfun frá Konstembaum Institude USA. Hún hefur umtalsverða reynslu af stjórnun, hönnun og framkvæmd fjölda stórra rannsóknar- og kennsluverkefna hérlendis og á vegum ESB.

„Fyrirtækið Skref fyrir skref ráðgjöf var stofnað fyrir þrjátíu árum og hefur staðið fyrir allmörgum námskeiðum og ráðstefnum hér á svæðinu síðan við hjónin fluttum hingað fyrir sjö árum. Enable ráðstefnan sem var haldin hér dagana 4. til 7. september síðastliðinn hafði það að markmiði að fjalla um konur í atvinnurekstri. Þátttakendur í verkefninu voru frá Íslandi, Eistlandi, Litháen, Danmörku og Finnlandi en allt eru þetta starfsþróunarfyrirtæki. Öll eiga þau það sameiginlegt að þróa kennsluefni, halda námskeið og fyrirlestra í eigin heimalandi sem og á alþjóðavettvangi. Fyrirtækin eru misstór, sum eru einkafyrirtæki en önnur eru opinber eins og háskólar eða sérgreinaskólar. Fyrirtæki okkar og einnig hin fyrirtækin hafa öll reynslu af alþjóðaverkefnavinnu og þekkja vel til nýsköpunar, fræðslumála og námskeiðahalds. Verkefnið er styrkt 80% af NordPlus en þátttökufyrirtækin í hverju landi greiða um 20% af kostnaði. Starfsþróunarfyrirtæki okkar hjóna, Skref fyrir skref ráðgjöf, sér um íslenska hluta verkefnisins. Við höfum þrjátíu ára reynslu á sviði starfsþróunarverkefna hérlendis sem og erlendis og höfum stýrt stórum verkefnum fyrir NordPlus og Erasmus undanfarin ár,“ segir Hansína.

Löng skólaganga ekki lengur ávísun á atvinnu

Þegar blaðamaður Víkurfrétta sat ráðstefnuna í Garðinum, þá snérist umfjöllunin um það hvernig hægt væri að finna leiðir til að tengjast fleiri frumkvöðlum og hjálpa þeim að verða sýnilegri. Markhópurinn sem fjallað er um í verkefninu ENABLE eru konur, eldri borgarar, fatlaðir, innflytjendur og ungt fólk.

„ENABLE-verkefnið snýst um að hvetja fólk til nýsköpunar. Í vestrænum samfélögum framtíðar má gera ráð fyrir að sífellt fleiri verði að byggja upp eigin atvinnutækifæri og forsenda þess er fyrst og fremst gott sjálfstraust og öflugt tengslanet. Það er vaxandi samkeppni um hvert starf sem nú þegar er til, fjölmörg störf eru að hverfa og ný að verða til vegna tækni-, lífstíls- og neyslubreytinga. Þessi framtíðarsýn þýðir breytingar og krefst annarra eiginleika og annars undirbúnings. Löng skólaganga og formleg próf eru alls ekki lengur örugg forsenda atvinnu. Í framtíð þarf sveigjanleika, aðferðafræðilega kunnáttu, tækniþekkingu, frumkvæði, gott tengslanet og sjálfstraust til að komast af,“ segir Hansína með áherslu og nefnir í þessu tilliti nýlegar OECD-skýrslur.

Stuðningur við frumkvöðla

„Síðastliðin ár hafa OECD-skýrslur fjallað talsvert um þessar breytingar sem við stöndum frammi fyrir og hvað þurfi að gera til þess að takast á við þær. Samkvæmt niðurstöðum þeirra þarf að leggja sérstaka áherslu á frumkvæði og getu til þess að stofna og reka eigin fyrirtæki, hrinda hugmyndum sínum í framkvæmd. Í þessu samhengi er sérstaklega bent á erfiða samkeppnisstöðu hinna ýmsu minnihlutahópa til þess að geta bjargað sér sjálfir í eigin rekstri. OECD tilgreinir sérstaklega ungt fólk vegna skorts á reynslu, eldri borgara 55 plús sem er afar stór hópur sem er að detta út af vinnumarkaði og virðist hafa litla trú á því að geta stofnað eigið fyrirtæki. Þeir benda einnig á fatlaða sem oft, vegna ímyndar í samfélagi, hafa lélegt sjálfstraust og lítið tengslanet. Innflytjendur eru einnig í þessum minnihlutahópi vegna lélegs tengslanets og lítillar tungumálaþekkingar sem leiðir oft til skorts á skilningi á innra skipulagi samfélagsins sem þau búa í. Konur eru einnig taldar upp en aðeins rétt 30% kvenna stofna og reka eigið fyrirtæki.“

Konur sem frumkvöðlar

Á fundinum hér á Íslandi var áherslan lögð á konur sem frumkvöðla en Hansína var með erindi á ráðstefnunni um þennan málaflokk. Hansína hefur talsverða þekkingu á þessu sviði en auk þess að hafa ávallt rekið eigin fyrirtæki, stofnaði hún ásamt öðrum konum FKA, Félag kvenna í atvinnurekstri, árið 1999 og sat í fyrstu stjórn þess.

Farið var í heimsókn á ýmsa staði með ráðstefnuhópinn þar sem íslenskar konur voru kynntar sem hafa haslað sér völl sem frumkvöðlar.

„Ég kynnti fyrir ráðstefnugestum Höllu sem rekur hjá Höllu í Grindavík, Bergrúnu Írisi barnabókahöfund og Dagný Magnúsdóttur sem rekur einstakan veitingastað í Þorlákshöfn. Markmið mitt er einnig að kynna Suðurnesin sem áfangastað fyrir ráðstefnugesti. Hér er allt til alls, góðir veitingastaðir, mögnuð náttúra sveipuð dulúð, glæsileg gistiaðstaða og góð vinnuaðstaða. Við leggjum mikið upp úr því að nýta alla innviði eins og kostur er og vitum að þannig búum við til hvað bestar minningar ráðstefnugesta. Ráðstefnuhópurinn taldi tólf gesti og gistu allir á Lighthouse Inn í Garðinum og þar var einnig fundað. Við borðuðum á Röstinni, á Vitanum í Sandgerði og hjá Höllu í Grindavík. Einnig var gestum boðið í heimahús í hádegisverð. Útsýnisferð var farin um Reykjanesskagann og deginum lauk með grillveislu heima í Sandgerði þar sem bæjarstjórinn okkar, Magnús Stefánsson, heilsaði upp á hópinn. Að dvelja í litlu samfélagi fyrir þetta fólk sem kemur frá milljónasamfélögum er mikil upplifun og skapar skemmtilegar minningar.“

„Við erum að leita að ungu fólki sem hefur stofnað sín eigin fyrirtæki og lukkast vel. Gaman væri ef einhverjir ungir að Suðurnesjamenn kæmu sér í samband við mig í tengslum við þetta verkefni“

Forsetafrúin á Bessastöðum

Markmið Enable er að hvetja fólk í þessum fimm áðurnefndu markhópum að stíga skrefið og skapa sér eigin starfsvettvang. Innflytjendur er einn þessara hópa og var forsetafrúin Eliza Reed valin sem dæmi um innflytjanda sem náð hefur langt. Forsetafrúin bauð ráðstefnugestum til móttöku á Bessastöðum sem hjálpaði örugglega til við að gera ferðina til Íslands ógleymanlega.

„Einn partur af þessu verkefni tengist innflytjendum og er okkur ætlað að kynna slíka frá hverju landi. Markmiðið er það sama, að sýna sterka einstaklinga sem tilheyra áðurnefndum hópum og gera það þannig að þeir gætu verið öðrum hvatning til dáða. Ég fékk samþykki frá tveimur konum, sem falla undir þennan lið, forsetafrúin okkar Eliza Reed er önnur þeirra og hin er Fida Abu, með fyrirtækið geoSilica hér á Suðurnesjum. Ég ræddi við forsetafrúna um þetta verkefni og tók hún vel í þessa samvinnu, í framhaldi af því mun ég taka viðtal við frú Elizu Reed á myndbandi sem verður svo kynnt á ráðstefnunni í Finnlandi í desember. Ég óskaði eftir því að koma með ráðstefnuhópinn til Bessastaða vegna þessa verkefnis og var okkur vel tekið þar. Boðið var upp á kaffi og kleinur, dásamlega heimilislegt og íslenskt,“ segir Hansína og bætir við: „Við erum að leita að ungu fólki sem hefur stofnað sín eigin fyrirtæki og lukkast vel. Gaman væri ef einhverjir ungir að Suðurnesjamenn kæmu sér í samband við mig í tengslum við þetta verkefni en netfangið mitt er [email protected]. Á fyrsta fundi Enable í Litháen síðastliðið sumar var kynntur til leiks frábær aðili sem heitir Arnar Helgi Lárusson, Suðurnesjamaður, sem er faðir, eiginmaður, íþróttamaður og sjálfstæður atvinnurekandi en hann er í hópi fatlaðra einstaklinga sem hafa náð að láta drauma sína rætast. Arnar Helgi er flott fyrirmynd þeirra sem gefast ekki upp.“