„Mikið frelsi að viðurkenna vanmátt minn“

Þorsteinn Gunnarsson starfar sem sviðsstjóri frístunda- og menningarsviðs hjá Grindavíkurbæ og hefur auk þess undanfarin fjögur ár starfað sem upplýsinga- og þróunarfulltrúi þar. Hann er að ljúka meistaranámi í verkefnastjórnun (MPM) frá Háskólanum í Reykjavík. Hann starfaði um tíma sem íþróttafréttamaður á Stöð 2 og stundaði nám í fjölmiðlafræði og upplýsingatækni í Svíþjóð. Olga Björt hitti Þorstein í húsnæði bæjarskrifstofunnar í Grindavík og ræddi við hann um störfin, námið, vestmannaeyska bakgrunninn, gjörbreyttan lífsstíl og umdeilt mál þar sem hann sagði upp störfum og ákvað að hætta sem formaður knattspyrnudeildarinnar fyrir tveimur árum.

Ráðið í starfið eftir áramót

„Þetta var nýtt starf hjá bænum þegar ég hóf störf sem upplýsinga- og þróunarfulltrúi 2009 og hefur þróast talsvert með mér. Ég hef sjálfur þróað starf mitt hér og meðal verkefna eru heimasíðan, fréttabréfið, upplýsingamál og fjölmiðlatengsl út á við, ferðaþjónusta og fleira. Svo vann ég náið með fráfarandi sviðsstjóra frístunda- og menningarmála. Við höfum séð saman um Sjóarann síkáta og fleiri viðburði. Þegar hann lét af störfum og starfið auglýst ákvað ég að sækja um og var ráðinn.

Þetta er spennandi starf enda eru frístunda- og menningarmál mín áhugasvið. Síðan verður ráðið í mitt gamla starf eftir áramót en ég tek þó með mér viss verkefni í nýja starfið eins og ritstjórn heimasíðunnar, ferðaþjónustumálin og fleira og fréttabréfið. Starfinu verður breytt þannig að það verður upplýsinga- og skjalafulltrúi. Meiri áhersla verður á skjalastjórnun, það er nýbúið að auglýsa það og hægt að nálgast nánari upplýsingar á heimasíðu bæjarins“ segir Þorsteinn.  

Margt líkt með Eyjum og Grindavík

Þorsteinn er uppalinn í Vestmannaeyjum og segir margt sameiginlegt og líkt með Eyjum og Grindavík. „Þetta eru bæði sjávarútvegspláss og eðli málsins vegna líður mér vel hér. Kröftug samfélög og fólk vinnusamt og duglegt. Ég fór til að mynda snemma út á vinnumarkaðinn.“ Helsti munur sem finna megi á sveitarfélögunum tveimur er að í Vestmannaeyjum þarf samfélagið að vera sjálfu sér nægt um alla þjónustu, félagsstarf og slíkt enda eysamfélag og ekki hægt að skjótast í burtu til að sækja aðra þjónustu. Það þurfi að gerast á eyjunni. Grindavík sé hluti af stærra svæði, Reykjanesinu, stutt á höfuðborgarsvæðið og menningu annars staðar. Í Vestmannaeyjum sé líf og fjör yfir sumartímann á meðan Grindvíkingar fari meira úr bænum til að sækja sér afþreyingu, sér í lagi um helgar.

Þorsteinn við svæðið þar sem miklar framkvæmdir eru í gangi.

 

Miklar framkvæmdir og ekki króna í lán

Tæplega 3000 manns búa í Grindavík um um 4300 í Vestmannaeyjum og Grindavíkurbær er eitt best stadda samfélag á landinu. „Arion banki gerði nýverið úttekt á fjárhagslegri stöðu á öllum sveitarfélögum á landinu og þar trónir Grindavíkurbær á toppnum,“ segir Þorsteinn og bætir við að það sem tryggi þennan árangur sé sú staðreynd að í Grindavík eru öflug sjávarútvegsfyrirtæki og búið sé að halda skynsamlega á málum í kjölfar hrunsins og bæjarstjórnin staðið þétt saman á þessu kjörtímabili. Bærinn standi ótrúlega vel og miklar framkvæmdir séu framundan.

„Hér er verið að byggja nýjan tónlistarskóla, bókasafn og íþróttamannvirki sem verða tilbúin á næsta ári og ekki er tekin króna í lán sem hlýtur að vera einstakt.“ Þá sé mikill uppgangur í ferðaþjónustu og gott samstarf við Bláa lónið og ferðaþjónustufyrirtæki í Grindavík. Til að mynda sé búið að gera fimm kílómetra hjólreiða- og göngustíg frá Grindavík til Bláa lónsins og reyndar unnið sérstakt átaksverkefni í lagningu stíga víða í bænum.

Í fullu meistaranámi samhliða vinnu

Fjölmargir sækja atvinnu til Grindavíkur og að sama skapi starfa þó nokkrir Grindvíkingar annars staðar á Reykjanesinu og á höfuðborgarsvæðinu. Fyrstu níu árin sem Þorsteinn bjó í Grindavík starfaði hann sem íþróttafréttamaður á Stöð 2 og keyrði á milli. Eiginkona hans er Grindvíkingur og margt af hennar fólki býr þar. „Þegar ég starfaði ekki hér í bænum var ég auðvitað ekki inni í hringiðunni. En núna er ég kominn vel inn í samfélagið enda felst það m.a. í starfi upplýsingafulltrúa að vera með puttann á púlsinum á því sem hér er að gerast. Hér er gott að ala upp börn og okkur líður vel hér. Það kom mér á óvart hversu mikið menningarlíf er hér og þátttaka bæjarbúa mikil í því,“ segir Þorsteinn. Hann er ekki alveg laus við að keyra á milli Reykjavíkur og Grindavíkur því hann stundar staðnám í Verkefnastjórnun á meistarastigi (MPM) við HR.

Íslendingar vilja taka upp skófluna og moka strax

Mörg verkefni sem hann hefur fengist við og þekkir vel tengjast náminu og hefur lengi blundað í Þorsteini að fara í frekara nám og hann sótti um í MPM í HR. Hann komst þar inn ásamt 35 öðrum og mun útskrifast í vor. „Þetta er frábært nám sem rammar inn áhugasvið mitt í dag, sem er stjórnun. Ég finn hversu mikið námið styrkir mig í starfi. Forstöðumenn MPM námsins eru annars vegar verkfræðingur og hins vegar sálfræðingur sem endurspeglar breiddina í náminu. Þarna fáum við tæki og tól úr verkfræði, siðfræði og stjórnun og ekki síst um mannlega þáttinn sem umlykur alla stjórnun og  blandast inn í þetta saman og það er heillandi,“ segir Þorsteinn og bætir við að lykillinn sé að fá fólk til að vinna saman. Það sé mikil verkefnastjórnun í öllu sem við fáumst við dags daglega.

„Íslendingar eru þannig að þeir vilja bara taka upp skófluna og byrja að moka strax. En við þurfum að staldra við og eyða meiri tíma í undirbúning og gera vandaðar verklagsáætlanir og fá fólk til að taka þátt í þeim undirbúningi. Það er ákveðin þjálfun að gera það. Maður er ekki endilega sérfræðingurinn í því sem verið er að gera en safnar saman hópi af sérfræðingum og fær þá til að vinna saman eins og íþróttalið. Ég er að æfa mig á fullu í því núna,“ segir hann brosandi enda ekki ókunnur íþróttaheiminum.

Stjórnendur gleyma mannlega þættinum

Þorsteinn tekur fram að hann sé langt í frá sérfræðingur í verkefnastjórnun en hann sé dellukall, verkefnastjórnun hafi heltekið hann því námið sé algjörlega frábært. Aðspurður segir hann að líklega sé ástæðan fyrir því að mörg verkefni mistakist hjá stjórnendum sú að mannlegi þátturinn gleymist oft; að fá fólk til að vinna saman og búa til samskiptaáætlanir því þar sem reyni á samskipti verði helstu núningarnir, misskilningur og mistök. „Það þarf allt að vera uppi á borði til þess að hlutirnir gangi upp. Alveg sama hversu stór eða lítil verkefnin eru, þar sem eru samskipti, þar verða árekstrar og misskilningur.“

Hann segir mikla vakningu vera almennt í gæðastjórnun verkefna og bendir á að nú sé nýkominn ISO-staðall fyrir verkefnastjórnun. Mikil þörf sé fyrir gæða verkefnastjórnun í opinberri stjórnsýslu og ráðuneytin séu t.d. farin að opna augun fyrir gæðastjórnun. Þorsteinn hefur ekki haft mikil mannaforráð í gegnum árin nema í gegnum íþróttahreyfinguna en hann telur, m.a. út frá fræðunum, að helstu mistök sem stjórnendur geri séu að gleyma mannlega þættinum. „Breytingastjórnun er hluti af verkefnastjórnun og hún er mjög vandasöm og mistekst oftar en ekki því eitthvað er keyrt í gegn án þess að undirbúa jarðveginn og starfsfólkið, innleiðingin er vanhugsuð og eftirfylgnin engin. Þetta snýst svo mikið um samskipti og undirbúning. Það eru lykilatriðin,“ ítrekar Þorsteinn.

Þorsteinn um það leyti sem hann var sem þyngstur.

 

Náði botninum í æfingaferð á Spáni

Stærsta verkefnið sem Þorsteinn hefur þó fengist við er hann sjálfur. Hann gjörbreytti um lífsstíl árið 2010, hefur lést um 50 kíló en segir kílóafjölda þó skipta svo litlu máli þegar fram líða stundir. „Ég hef alltaf glímt við ofþyngd en var reyndar mikið í íþróttum áður fyrr, m.a. í marki hjá ÍBV í knattspyrnu sem hélt mér við efnið. Ég hætti allt of snemma, aðeins 26 eða 27 ára, því ég var of þungur.“ Hann hefur alla tíð haft gaman að íþróttum, sem hefur reyndar verið hans ástríða, og fór að vinna í sjónvarpi sem íþróttafréttamaður og var formaður Samtaka íþróttafréttamanna í nokkur ár. „Það hélt aftur af mér og ég þurfti að passa upp á mig.

Svo í hruninu 2008 missti ég vinnuna í hópuppsögnum á Stöð 2. Það var gríðarlegt áfall og fyrsta árið þyngdist ég og missti tökin á þessu. Svo einhvern veginn náði ég mínum botni þegar ég var formaður knattspyrnudeildar Grindavíkur, þegar ég var fararstjóri í æfingaferð hjá Grindavík á Spáni en þá var ég formaður deildarinnar. Þá fann ég að ég var til í að gera hvað sem er til að bæta stöðuna. Þá einfaldlega viðurkenndi ég vanmátt minn. Var búinn að prófa allt mögulegt áður til að ná stjórn á þyngdinni án árangurs,“ segir Þorsteinn.

Stórt skref að viðurkenna matarfíkn

Hann las viðtal í Fréttablaðinu við Ester Helgu Guðmundsdóttur, fyrrum kórstjóra í Grindavík, sem setti á laggirnar miðstöð fyrir matarfíkla (MFM) fyrir 8 árum. Hann kannaðist aðeins við hana og fann þá að þetta gæti verið lausnin sem hann leitaði að fyrir sig. „Ég fór í meðferð hjá MFM þar og greindist sem matarfíkill. Við tók prógramm frá maí 2010 fram að næstu áramótum. Ég hafði ekki stigið á vigt í marga mánuði og var tíu kílóum þyngri en ég hélt að ég væri,“ segir Þorsteinn.

Hann fór í svokallað fráhald og sleppti sykri og hveiti úr matnum og setti sér strangar reglur varðandi mat. „Ákveðnar fæðutegundir kveikja fíkilinn í mér. Það var mjög stórt skref að viðurkenna fyrir sjálfum sér að vera matarfíkill og hafa ekki stjórn á sjálfum sér. En um leið og ég tók þá ákvörðun að svona væri fyrir mér komið fylgdi svo mikið frelsi.“ Hann segir frábært starf unnið hjá meðferðarmiðstöðinni.

Varð að setja sjálfan mig í fyrsta sæti

Hann segir sjálfsvinnuna hjá meðferðarmiðstöðinni að mestum hluta til vera andlegt 12 spora ferðalag. Matarfíklar borði sífellt yfir einhvers konar tilfinningar og það þurfi að fara í gegnum hvaða tilfinningar þetta eru sem borðað sé yfir, skref fyrir skref. Svo sé því viðhaldið með því að lesa og fara á fundi. „Það er hluti af batanum og sækja svo fundi og lesa. Ég er í bata og verð aldrei læknaður, þetta er mitt stóra verkefni í lífinu. Þetta er bara ákveðinn lífsstíll sem ég er búinn að tileinka mér,“ segir Þorsteinn.

Í meðferðinni hafi hann einnig áttað sig á því að hann er meðvirkur og hafi tekist á við það. Hann þurfti að verða eigingjarn og setja sjálfan sig í fyrsta sæti til að ná tökum á sjálfum sér. „Þetta var oft og tíðum örugglega ekki auðvelt fyrir fjölskylduna. Ég held þó að ég sé miklu meðfærilegri í dag en ég var.  En ég varð að setja mig í fyrsta sæti til að sinna mínum þörfum, líkamlega og andlega, til að geta virkað í samfélaginu og gefið af mér. Mitt lífsmottó í dag er að vera samkvæmur sjálfum mér og vera svona einskonar ljósker; vera fyrirmynd fyrir börnin mín og aðra þá sem skipta mig máli. Það get ég ekki nema fylgja prógramminu alla leið,“ segir Þorsteinn.  

 

'

Þorsteinn „svífur“ í mark í Þórsmörk.

 

Hljóp Laugaveginn á átta tímum

Allt þetta gerði það að verkum að Þorsteinn fór að hreyfa sig aftur; fyrst að skokka. Það byrjaði smátt en hann tók svo nokkur hálfmaraþon. Einnig hljóp hann heilt maraþon árið 2011 og Laugaveginn í fyrra á 8 tímum. „Ég er ekki hraðskreiður en ótrúlega seigur, svona eins og gamall traktor sem fer þetta áfram hægt en örugglega. Þetta var mjög erfitt en líklegasta það skemmtilegasta sem ég hef gert. Maður náði svo sem ekkert að drekka í sig náttúrufegurðina á þessu 55 km hlaupi í þessari ferð heldur einbeitti sér að hlaupinu, enda var ég búinn að undirbúa mig rosalega vel.

Fékk prógramm hjá Sigurði P. Sigmundssyni, gömlum Íslandsmeistara í maraþonhlaupum. Ég hefði aldrei gert þetta nema að ákveða að fara alla leið varðandi undirbúninginn,“ segir Þorsteinn með áherslu. Þá hafi verið mikil áskorun fyrir matarfíkil, sem borðar ekki mikið af kolvetnum, að fara út í þetta og hann hafi kviðið fyrir því. „Það þarf kolvetni fyrir brennsluna og í staðinn hlóð mig af próteinum, sem eru í sjálfu sér ekki síðri, og tók líka carbon load sem hafði góð áhrif á mig.“

Fékk í bakið á miðri leið

Þorsteinn segir það hafa verið ákveðna þolraun út af fyrir sig að vera einn með sjálfum sér á þessari löngu vegalengd. Hann hafi einnig verið búinn að undirbúa sig andlega því hann vissi að það yrði erfiðast. „Ég var í líkamlegu dúndurformi og mér tókst að fókusa á hlaupið. Maður á það til að detta einhvern veginn út eftir að hafa hlaupið í marga klukkutíma. Ég fór með möntrur og annað til að halda mér gangandi. Á miðri leið fékk ég í bakið í 15 - 20 mínútur og leist ekkert á blikuna. Svo þurfti ég að stökkva yfir einhvern læk og lenti jafnfætis. Þá small eitthvað og verkurinn hvarf, þetta var lygilegt,“ segir Þorsteinn.

Gekk mjög nærri sér

Þegar hann svo kom inn í Þórsmörk fylltist hann krafti og hafði meira að segja kraft til að taka endasprett þrátt fyrir að fá ægilegan sinadrátt þegar 300 metrar voru í mark. „Ég veit ekki hvaðan sá kraftur kom. Fólk tók svo á móti manni, hvetjandi og fagnandi. Það var einstök tilfinning. Í rútunni á leiðinni til baka varð ég að standa upp öðru hverju því ég fékk svo oft sinadrátt. Ég endaði með að taka íbúfen til að róa líkamann. Maður gekk mjög nærri sér þarna en ég er ákveðinn í að taka þátt aftur seinna,“ segir Þorsteinn sem heldur sér í formi með því að æfa í Metabolic hjá Helga Jónasi í Grindavík og hlaupa.

Andlegi þátturinn erfiðastur

Þorsteinn segist lánsamur að hafa þurft að hafa í gegnum árin lítið fyrir fráhaldinu. Hann borði mikinn mat, þrisvar á dag, og vigti og mæli matinn. Það finnist honum samt minnsta málið. Andlegi þátturinn sé mesta áskorunin. „Fráhaldið hefur gert mér kleift að fara í námið sem ég stunda og í hlaupin og takast á við lífið og tilveruna. Það fylgir því mikið frelsi að viðurkenna vanmátt sinn og styrkir mann rosalega. Ég hef stundum hugsað til þess ef maður hefði haft þennan andlega þroska fyrir 20 árum sem maður hefur í dag, hvar maður væri staddur. En það þýðir ekki að hugsa þannig. Ég lít á sjálfan mig sem verkefni og er með ákveðna verkefnaáætlun í gangi varðandi sjálfan mig og ég hef alveg fylgt henni. Það eru mörg spennandi verkefni framundan í lífi og starfi og ég horfi bjartsýnn fram á veginn,“ segir Þorsteinn kátur.  

Vildi ekki taka þátt í þessu

Þorsteinn er mikill knattspyrnuáhugamaður, stuðningsmaður Grindavíkur og ÍBV í knattspyrnu og mætir á alla leiki sem hann kemst á. Einnig er hann núna orðinn yfirmaður íþróttamála í Grindavík sem sviðsstjóri frístunda- og menningarsviðs og kemur því að þeim frá annarri hlið en þegar hann var formaður knattspyrnudeildar Grindavíkur fyrir tveimur árum. Þá ákvað hann að láta af formennsku í kjölfar þess að meirihluti stjórnar knattspyrnudeildar ákvað að fara í samningaviðræður við Guðjón Þórðarson. Þorsteinn segist hafa stigið til hliðar á þessum tíma því hann taldi einfaldlega að Guðjón væri ekki rétti maðurinn í starfið.

Þorsteinn segist sjálfur hafa verið kominn á góðan stað og búinn að vinna mikið í sjálfum sér. „Stundum er talað um að þegar maður fer í fráhald þá renni svona einhvern veginn af manni. Ég var búinn að stíga út úr meðvirkninni og vildi ekki taka þátt í þessu. Tók bara ákvörðun sem mínir samferðamenn í stjórn sýndu held ég virðingu og ég virti þeirra ákvörðun að vilja fara þessa leið og ákvað að fylgjast bara með sem stuðningsmaður liðsins. Ég er svolítið ofvirkur stundum og ég vildi bara eyða kröftum mínum í annað en formennskuna og ákvað að setjast á skólabekk,“ segir Þorsteinn.

Vill hag íþróttanna sem mestan

Hann segir einhverja fjölmiðlaumræðu hafa orðið í kjölfarið sem eiginlega hafi gerst fyrir utan gluggann einhvern veginn og ekki snert hann persónulega. „Því miður fór þetta eins og það fór hjá Grindavíkurliðinu, það tók mig sárt að sjá það falla. Ég veit ekki hvernig þetta mál Guðjóns og knattspyrnudeildarinnar er statt í dag nema ég las það um daginn að það er fyrir dómstólum. Ég þekkti auðvitað Guðjón og til hans starfa og hann náði góðum árangri á sínum tíma og hann er fínn kall. En að mínu mati var hann ekki rétti maðurinn í starfið á þeim tíma eins og ég tók nú fram opinberlega á sínum tíma. Ég hafði bara mínar forsendur fyrir því,“ segir Þorsteinn.

Þessu máli sé löngu lokið af hans hálfu og hann nenni varla að rifja það upp. Ég fylgist bara með því í fjölmiðlum eins og aðrir. Í dag kem ég að íþróttunum í gegnum nýja starfið mitt hjá Grindavíkurbæ og þar vil ég veg þeirra sem mestan og ég mun leggja metnað minn í það eins og alls sem ég kem nálægt, og mun halda því áfram, eins og góðum dellukalli sæmir“ segir Þorsteinn að lokum.

 

VF/Olga Björt