Lokaorð Ingu Birnu: Bitin af stórlaxi
Við erum öll kjaftstopp vegna opinberana kynsystra minna í mismunandi geirum þjóðfélagsins. Opinberana á því sem konur hafi ávallt látið yfir sig ganga á vinnustöðum og ekki sagt frá. #metoo herferðin markar vonandi upphaf af einhverju stórkostlegu sem byrjaði með því að leikkonur í Hollywood sögðu frá. Eflaust eru einhver ykkar komin með nóg af þessari umræðu og ég hef heyrt karlmenn og einnig konur nota þetta í gríni, veit ekki hvort það sé endilega slæmt, örugglega í sumum tilvikum en það ýtir kannski enn frekar við umræðunni. Hvað sem því líður þá get ég ekki sleppt því að nota tækifærið og segja ykkur frá minni reynslu.
Fyrstu árin mín af tuttugu ára stjórnendaferli var ég yfirleitt kölluð „vinan“. Auðvitað sætti ég mig við það í upphafi. Var jú bara 25 ára og „strákarnir“ sem ég fundaði með eða vann með hlytu að vera gáfaðri, reyndari og bara á allan hátt betri en ég. Ég var svo ung og saklaus. Þetta þróaðist og eftir því sem ég sannaði mig meira því sjaldnar var ég kölluð vinan. Þrátt fyrir það kom það ennþá fyrir að á mig var ekki hlustað og þótti það skrýtið að ég skyldi hafa skoðanir á hlutunum. Það eina sem er í raun skrýtið við þetta er að skoðanir skulu vera bundnar við kyn í hugum sumra.
Kynbundið ofbeldi virðist þrífast í stórum sem smáum fyrirtækjum. Ég man þegar ég byrjaði að vinna hjá stóru fyrirtæki og var kynnt til leiks, þá kom til mín samstarfsmaður og tók í höndina á mér. Hann hélt lengi og vildi ekki sleppa strax. Sagðist vera að setja mig í runkminnið. Já þetta var „grínisti“ fyrirtækisins og allir hlógu. Aldrei fyndið og aldrei gleymt. Það eru nefnilega ekki eingöngu yfirmenn sem hafa völdin. Vinsæli starfsmaðurinn eða sá fyndni hafa mikið að segja. Ég er ekki að alhæfa og setja alla karlkyns samstarfsfélaga eða aðila sem ég hef unnið með í gegnum tíðina undir sama hatt. Þeir eru jafn mismunandi og þeir eru margir.
Árin liðu og ábyrgð í starfi jókst. Aukinni ábyrgð fylgdu auknar skyldur sem sumir skilgreina sem fríðindi. Skyldur eins og vinnuferðir erlendis, golfmót, boðsferðir í veiði og svo mætti lengi telja. Í einni slíkri skyldu á undursamlegum stað í laxveiði var ég svo bitin af stórlaxi. Sjokk. Skömm. Margra ára vanlíðan. Ég þagði og þegi og hef aldrei sagt frá. Stórlaxinn ætti að bera þessa skömm, ekki ég, sem hef borið hana og hugsað um þetta síðan.
Ég er þakklát fyrir þessa byltingu, það gefur mér von um að dætur mínar þurfi ekki að upplifa það sama og ég.