„Vanþekking eða vísvitandi rangfærslur“
Fullyrðingar um að okrað verði á almenningi við tilkomu einkaaðila inn í HS eða annarra orkufyrirtækja, byggjast annað hvort á vanþekkingu eða þá að um beinar og vísvitandi rangfærslur er að ræða. Þetta segir Júlíus Jónsson, forstjóri Hitaveitu Suðurnesja og kom fram í máli hans á opnum fundi Sjálfstæðisfélaganna í Reykjanesbæ fyrir helgi, þar sem málefni Hitaveitu Suðurnesja voru til umræðu.
Júlíus segir að til þess að hækka gjaldskrá þurfi að rýmka mjög gjaldskrárheimildir fyrirtækjanna og það hafi ekkert með eignarhaldið að gera.
„Mun líklegra er að allur rekstrarramminn yrði þá enn þrengdur og eftirlitsiðnaðurinn fengi enn einn spóninn í sinn sífellt stækkandi ask,“ sagði Júlíus í framsöguræðu sinni þar sem hann ræddi m.a. um aðskilnað einkaleyfis- og samkeppnisþátta.
„Hin eiginlega raforkusala er nú samkeppnisgrein þannig að ef fyrirtæki eins og HS hf ákveða mikla hækkun gjaldskrár geta viðskiptavinir einfaldlega skipt um söluaðila. Gjaldskrár söluaðila eru nú mjög svipaðar og í meginatriðum undir heildsölugjaldskrá Landsvirkjunar, sem er markaðsráðandi aðili í raforkusölu á Íslandi,“ sagði Júlíus ennfremur.
Hann gat þess að í raun væri tiltölulega lítið svigrúm til verðhækkana. Tekjur af raforkudreifingu, sem er 22% heildartekna HS væru alfarið ákveðnar með tekjuramma sem settur er af Orkustofnun og samkvæmt lögum sem skylda dreifiveiturnar til raunverulegs tapreksturs af þeirri starfsemi sinni.
Raforkuflutningur, sem er 10% teknanna, væru í raun ekki tekjur HS heldur væri þar um innheimtu að ræða fyrir Landsnet hf , án innheimtuþóknunar.
Raforkusala til stóriðju, sem er 32% tekna HS, er samkvæmt langtímasamningum (20 – 25 ára) og verði því ekki breytt þó eignarhald fyrirtækjanna breytist.
Varðandi vatnssöluna, sem er 21% teknanna, nefndi Júlíus dæmi að þegar veitan á Ólafsfirði ætlaði hækka verðskrá verulega umfram verðlagsbreytingar, jafnvel þó viðkomandi veita væri með eina lægstu gjaldskrána í landinu, þá hafi staðfestingu verið hafnað. Það er því nokkuð ljóst að umtalsverða tekjuaukningu væri ekki unnt að sækja í hækkun gjaldskrár á heitu vatni.
Ferskvatnssala, sem er 3,5% teknanna, fylgir í meginatriðum fasteignamati með lítilsháttar svigrúmi í álagningarprósentu en um mjög lítinn hluta teknanna er að ræða og reksturinn í járnum. Aðrar tekjur eru tengigjöld, leigutekjur flutningskerfis og ýmis þjónustugjöld, svo sem gatnalýsing. Þessir liðir eru í nokkuð föstum skorðum og sveigjanleiki tiltölulega lítill, sagði Júlíus.
Júlíus segir að til þess að hækka gjaldskrá þurfi að rýmka mjög gjaldskrárheimildir fyrirtækjanna og það hafi ekkert með eignarhaldið að gera.
„Mun líklegra er að allur rekstrarramminn yrði þá enn þrengdur og eftirlitsiðnaðurinn fengi enn einn spóninn í sinn sífellt stækkandi ask,“ sagði Júlíus í framsöguræðu sinni þar sem hann ræddi m.a. um aðskilnað einkaleyfis- og samkeppnisþátta.
„Hin eiginlega raforkusala er nú samkeppnisgrein þannig að ef fyrirtæki eins og HS hf ákveða mikla hækkun gjaldskrár geta viðskiptavinir einfaldlega skipt um söluaðila. Gjaldskrár söluaðila eru nú mjög svipaðar og í meginatriðum undir heildsölugjaldskrá Landsvirkjunar, sem er markaðsráðandi aðili í raforkusölu á Íslandi,“ sagði Júlíus ennfremur.
Hann gat þess að í raun væri tiltölulega lítið svigrúm til verðhækkana. Tekjur af raforkudreifingu, sem er 22% heildartekna HS væru alfarið ákveðnar með tekjuramma sem settur er af Orkustofnun og samkvæmt lögum sem skylda dreifiveiturnar til raunverulegs tapreksturs af þeirri starfsemi sinni.
Raforkuflutningur, sem er 10% teknanna, væru í raun ekki tekjur HS heldur væri þar um innheimtu að ræða fyrir Landsnet hf , án innheimtuþóknunar.
Raforkusala til stóriðju, sem er 32% tekna HS, er samkvæmt langtímasamningum (20 – 25 ára) og verði því ekki breytt þó eignarhald fyrirtækjanna breytist.
Varðandi vatnssöluna, sem er 21% teknanna, nefndi Júlíus dæmi að þegar veitan á Ólafsfirði ætlaði hækka verðskrá verulega umfram verðlagsbreytingar, jafnvel þó viðkomandi veita væri með eina lægstu gjaldskrána í landinu, þá hafi staðfestingu verið hafnað. Það er því nokkuð ljóst að umtalsverða tekjuaukningu væri ekki unnt að sækja í hækkun gjaldskrár á heitu vatni.
Ferskvatnssala, sem er 3,5% teknanna, fylgir í meginatriðum fasteignamati með lítilsháttar svigrúmi í álagningarprósentu en um mjög lítinn hluta teknanna er að ræða og reksturinn í járnum. Aðrar tekjur eru tengigjöld, leigutekjur flutningskerfis og ýmis þjónustugjöld, svo sem gatnalýsing. Þessir liðir eru í nokkuð föstum skorðum og sveigjanleiki tiltölulega lítill, sagði Júlíus.