Föstudagur 9. apríl 1999 kl. 20:29
LÆKNAVANDI AÐ LEYSAST

Heilbrigðisstofnun Suðurnesja stefnir til framtíðar - segir Kristmundur Ásmundsson, yfirlæknir..við megum ekki vera hrædd við sjúkrahúsin á höfuðborgarsvæðinu..Miklar breytingar hafa orðið á skipulagi heilbrigðismála á Suðurnesjum undanfarna mánuði. Sjúkrahús Suðurnesja og Heilsugæsla Suðurnesja hafa verið sameinaðar í eina stofnun, Heilbrigðisstofnun Suðurnesja og framkvæmdastjórn hennar og starfsfólk hafa markað nýja stefnu til framtíðar. Víkurfréttir ræddu við Kristmund Ásmundsson, yfirlækni heilsugæslusviðs og lækningarforstjóra um vanda undanfarinna ára, breytingarnar og framtíðarsýnina.„Vandi undanfarinna ára? Fjármagnsskortur. Öflun fjármagns frá ríkisvaldinu, til að viðhalda ákveðnu þjónustustigi á Suðurnesjum, hefur alltaf verið barátta og oft verið erfið. Hefur stjórn stofnunarinnar og framkvæmdastjóri oft staðið í mjög harðri baráttu fyrir þessu og á hún mikinn heiður skilin fyrir einurð sína þegar að okkur hefur verið vegið.Einnig má segja að eftir ákveðin átök sem áttu sér stað á milli þáverandi yfirlæknis sjúkrahússins og stjórnar sem hlutu talsverða fjölmiðlaathygli, er kominn friður og bjart framundan. Hér er mjög hæft starfsfólk sem vinnur af fórnfýsi erfitt starf ekki síst vegna langvarandi skorts á hjúkrunarfræðingum og nú í seinni tíð einnig sjúkraliðum. Eru allir afvilja gerðir og vinna að sömu markmiðum.”Nýtt skipurit hefur verið gert fyrir hina nýju stofnun. Eru einhverjar grundvallarbreytingar á henni?Já því fylgja töluverðar breytingar á innra starfi og skipulagi og ber þar hæst að heilsugæslan mun í framtíðinni sjá um alla öldrunarlækningar og langtímavistun sem hefur hingað til verið skipt milli sjúkrahúss og heilsugæslu eftir því hvort fólk hefur verið inniliggjandi eða heima. Þá verður samvinna sjúkrahúss- og heilsugæslusviðs mun meiri en áður hefur þekkst. Aftur á móti er ekki nægilegur mannskapur í dag til að koma skipuritinu í framkvæmd en það mun gerast á sumarmánuðum. Læknavandinn, er hann óyfirstíganlegur? Læknavandinn á heilsugæslunni hófst fyrir alvöru þegar Kjaranefnd ákvarðaði launabreytingar heimilislæknum til handa. Læknar voru þá teknir af afkastahvetjandi launakerfi og settir á föst laun. Þetta olli því að einhverjir læknar fóru til útlanda að vinna þar sem laun eru víða betri auk þess sem læknar að ljúka sérfræðinámi erlendis komu hreinlega ekki heim. Reykjavík slapp þó best en þangað hafa læknar streymt af landsbyggðinni þar sem möguleikarnir á hærri launum gegn miklu vinnuálagi hafa minnkað gríðarlega hjá dreifbýlislæknum. Þeir telja sig því margir betur setta á höfuðborgarsvæðinu. Læknanámið er að meðaltali 12-13 ár með sérnámi og hugsjónin dugir skammt, menn vilja fá viðunandi laun fyrir sín störf. Hér á Suðurnesjum hefur ástandið verið óþægilegt og bið eftir tíma hjá læknum en ástandið er mun alvarlegra víða annars staðar á landsbyggðinni þar sem sum staðar hafa hreinlega ekki fengist læknar til starfa lengi. Biðtími er talin eðililegur hlutur erlendis þegar um reglubundnar skoðanir og eftirlit er að ræða en þetta var fyrsta reynsla Suðurnesjamanna af slíku og féll í grýttan jarðveg. Ég ráðlegg fólki að panta tímanlega í eftirlit þar sem gera má ráð fyrir 1-3 daga bið, allt eftir álagi hverju sinn. Neyðarþjónustan er að sjálfsögðu fyrir hendi, eins og áður dag sem nótt. Nú finnst manni læknar alltaf vera að koma og fara. Hér áður hafði maður sama heimilislækninn í marga áratugi og hann þekkti sjúkrasögu manns frá Atil Ö. Nú mætir manni nýtt andlit í hvert skipti sem maður kemur í heimsókn. Er þetta framtíðin?Ég tel þetta alls ekki vera rétt. Hér hafa hætt þrír læknar á síðustu þremur árum og þar af einn, Arnbjörn, sökum aldurs. Hér störfuðu margir læknar á líkum aldri og mjög eðlilegt að komi að því að einhverjir vilji breyta til auk þess sem fjölskylduaðstæður breytast. Þá villast margir á nýjum læknum og afleysingalæknum. Hér koma til með að starfa talsvert af afleysingalæknum í framtíðinni. Læknar vinna sér inn 10-11 vikna frí á hverjum ári. Sex vikna sumarfrí, 2 vikna vaktafrí nái þeir 1200 tímum á vöktum á ári og síðan 2-3 vikna námsleyfi en læknar eru eina stéttin í þjóðfélaginu með lögbundnar árlegar endurmenntunarkröfur. Þá eru nýjar kynslóðir lækna hreyfanlegri og líklegt að mannaskipti verði örari í framtíðinni.Þú talar um nýja stefnu, hvert er stefnt?Það hefur viljað loða við minni sjúkrahús á landsbyggðinni að stefna þeirra mótist af því hvaða læknar starfa hjá þeim hverju sinni og að hún breytist jafnoft og læknarnir. Heilbrigðisstofnun Suðurnesja er nú að móta sér stefnu í þessum málum í tengslum við þjónustusamningagerð við ráðuneytið og hefur í því sambandi verið ráðinn bæklunarlækir og kvensjúkdóma- og skurðlæknir að sjúkrahússviðinu til viðbótar við þá sem fyrir eru og hefja þeir störf í vor. Það er bjargföst trú mín að við megum ekki vera hrædd við sjúkrahúsin á höfuðborgarsvæðinu heldur eigum við að styrkja stöðu okkar með því að efla samstarfið við þau og einnig Háskóla Íslands. Sjúkrahússviðið mun þannig marka sér skýrt hlutverk og eflast við það. Auk þess mun heilsugæslan mun bjóða upp á ýmsa sérhæfðari þjónustu í framtíðinni samhliða hinni hefðbundnu eftir því sem okkur vex styrkur til. Fimm nýir sérfræðingar í heimilislækningum hafa verið ráðnir og koma tilstarfa á árinu. Á heilsugæslusviði munu starfa 10 læknar. Kristmundur Ásmundsson yfirlæknir, Hreggviður Hermannsson, Jón Aðalsteinn Jóhannsson, Pétur Thorsteinson, Sigurður Gunnarsson, Ragnar Gunnarsson (hóf störf 1.mars), Gunnar Þór Jónsson (hefur störf 6. apríl), Sigurjón Kristjánsson (hefur störf 1. ágúst), Gunnlaugur Sigurjónsson (hefur störf 1. september) og María Ólafsdóttir (hefur störf 15. september) auk Jörundar í Grindavík. Þess má geta að María hefur sérhæft sig í heilabilun aldraðra og Ragnar í sykursýki. Á sjúkrahússviðinu starfa 6 læknar. Konráð Lúðvíksson yfirlæknir sérfr. í fæðinga- og kvensjúkdómum, Ólafur Hákonarson sama sérgrein, Stefán Eggertsson, háls-,nef og eyrnalækningar Árni Leifsson almennar skurðlækningar og slysahjálp, Gunnar B. Gunnarsson, bæklunarlæknir og Kristján Baldvinssson fæðinga- og kvensjúkdómalæknir og alm. skurðlæknir, (hefur störf í júní).