Geirfinnsmálið er enn óútkljáð

Geirfinnur Einarsson hvarf í heimabæ sínum Keflavík 19. nóvember 1974. Hvarf hans markaði upphaf umtalaðasta sakamáls Íslandssögunnar. Árið 1978 voru Sævar Ciesielski og fleiri ungmenni dæmd í Hæstarétti til langrar fangelsisvistar fyrir að hafa banað Geirfinni og einum öðrum manni, Guðmundi Einarssyni.Guðmundur var sautján ára þegar hann hvarf 27. janúar 1974 eftir dansleik í Hafnarfirði. Efasemdaraddir um að dómskerfið hafi komist að réttri niðurstöðu varðandi hvarf Geirfinns Einarssonar hafa ekki þagnað frá þeim degi er dómar voru kveðnir upp. "Þeir dómar sem þá gengu fá ekki staðist miðað þær upplýsingar sem hefur verið aflað síðar," segir Ragnar Aðalsteinsson hæstaréttarlögmaður.
Lögreglurannsókn Geirfinnsmálsins hefur sérstaklega verið harðlega gagnrýnd. Fjórir menn sátu saklausir í einangrun í þrjá og hálfan mánuð. Magnús Leopoldsson er einn þeirra.
Seinast sást til Geirfinns Einarssonar í Hafnarbúðinni í Keflavík kvöldið sem hann hvarf. Geirfinnur hafði verið heima hjá sér en talið er að hann hafi fengið símtal og við svo búið farið út. Starfsstúlka í Hafnarbúðinni í Keflavík bar að ókunnur maður hafi komið þar inn og fengið lánaðan síma þá um kvöldið.
Talið var að maðurinn hefði hringt þaðan í Geirfinn og þeir mælt sér mót. Lýst var eftir ókunna manninum en hann gaf sig aldrei fram. Magnús Leopoldsson telur að lögreglan í Keflavík, sem annaðist upphafsrannsókn Geirfinnsmálsins hafi vísvitandi bendlað hann saklausan við málið. Rannsókn Láru V. Júlíusdóttur hæstaréttarlögmanns, sem sett var sérstakur saksóknari til að rannsaka hvernig Magnús flæktist í málið, sýnir að lögreglumenn í Keflavík tengdu hvarf Geirfinns strax við Magnús og veitingastaðinn Klúbbinn í Reykjavík, sem Magnús var framkvæmdastjóri fyrir. Lögreglan var þá að rannsaka spírasmygl sem hún taldi tengjast Klúbbnum og áleit að Geirfinnur kynni að hafa verið viðriðinn. Geirfinnur var í Klúbbnum tveimur kvöldum áður en hann hvarf.
Lögreglan í Keflavík fékk teiknara til að teikna mynd af manninum í Hafnarbúðinni. Teiknarinn sagði við Láru að tiltekinn lögreglumaður hefði fengið honum ljósmynd, sem hann gerði sér ekki grein fyrir fyrr en löngu síðar að var af Magnúsi Leopoldssyni. Lögreglumaðurinn hafi beðið sig að teikna eftir myndinni.
Listakona, sem einnig hafði verið fengin til að teikna mynd af ókunna manninum endaði á því að gera leirmynd. Þó ótrúlegt megi virðast var starfsstúlkan í Hafnarbúðinni sem sá ókunna manninn ekki höfð með í ráðum við gerð styttunnar.
Þegar hún sá loks styttuna fullgerða taldi hún hana ólíka manninum sem hún sá. Engu að síður var ákveðið að opinbera styttuna almenningi með þeim ummælum að hún væri gerð að fyrirmynd sjónarvotta.
"Var talið í lagi að birta myndina enda talið að ekki yrði komist nær lýsingu á manninum," hefur Lára eftir þáverandi lögreglumanni. Leirmyndin þótti lík Magnúsi Leopoldssyni.
Í skýrslu Láru er gerð grein fyrir vitnisburði manns sem segist hafa heyrt að menn tengdir fyrirtæki sem hét KR-verktakar hafi banað Geirfinni og komið fyrir við Djúpavatn. Sigursteinn Másson og aðrir aðstandendur sjónvarpsþáttanna Aðfarar að lögum könnuðu á sínum tíma meintan vettvang við Djúpavatn en fundu ekkert markverðara en hundabein.
Lára hefur eftir vitni sínu að starfsmenn KR-verktaka hafi notað sprengiefni við að koma líkinu fyrir. Björgunarsveitir hafi verið stöðvaðar þegar þær hafi farið of nálægt rétta staðnum. Það hafi tiltekinn rannsóknarlögreglumaður gert og fengið að launum gröfu frá eiganda verktakafyrirtækisins.
Töluvert af rannsóknargögnum Keflavíkurlögreglunnar vegna Geirfinnsmálsins eru horfin úr fórum lögreglunnar án nokkurrar skýringar. Sum skjalanna snertu einmitt KR-verktaka.
Dómsmálaráðuneytið hefur sent skýrslu Láru til ríkissaksóknara með þeim orðum að þar komi fram nýjar upplýsingar varðandi Geirfinnsmálið sem þurfi að skoða betur. Ríkissaksóknari hefur áður hafnað því að taka málið upp að nýju en mun vísast kanna til hlítar þá nýju þræði sem Lára bendir á.
Sum vitnin áttu afar erfitt með að rifja upp ýmis lykilatriði vegna þess hversu langt er um liðið. Frá því Lára hóf rannsókn sína sumarið 2001 hafa nokkur vitnanna látist, meðal annars maðurinn sem vitnaði um KR verktaka. Þá virðist jörðin hafa gleypt mann sem var í tygjum við eiginkonu Geirfinns Einarssonar um það leyti sem Geirfinnur hvarf.

Úr Fréttablaðinu í dag / Af Vísi.is