Fjárhagsáætlun Suðurnesjabæjar 2021 markast af mikilli óvissu
Fjárhagsáætlun Suðurnesjabæjar fyrir árið 2021 og rammaáætlun fyrir árin 2022–2024 markast af mikilli óvissu vegna heimsfaraldurs kórónuveiru og þeim miklu afleiðingum sem faraldurinn hefur á rekstur og efnahag Suðurnesjabæjar, segir í greinargerð bæjarstjóra sem gerði grein fyrir tillögu um fjárhagsáætlun eins og hún liggur fyrir við síðari umræðu.
Afleiðingar faraldursins hafa haft mikil áhrif á rekstur sveitarfélagsins á árinu 2020, með tilheyrandi tekjufalli og ófyrirséðum útgjöldum. Við gerð fjárhagsáætlunar fyrir árin 2021–2024 var unnið út frá ýmsum forsendum, svo sem hagspám, áætlun Sambands íslenskra sveitarfélaga um útsvarstekjur, fasteignamati, áætlun Jöfnunarsjóðs sveitarfélaga og atvinnuástandi í sveitarfélaginu. Það er ljóst að margir áhrifaþættir eru markaðir mikilli óvissu, í því sambandi skiptir mestu hver verður þróun faraldurs kórónuveiru næstu misseri og ár. Þar skiptir mestu máli að sem fyrst dragi úr atvinnuleysi.
Í forsendum fjárhagsáætlunar er álagningarhlutfall útsvars óbreytt frá fyrri árum, eða 14,52%, álagningarhlutfall fasteignagjalda eru óbreytt frá fyrra ári og ýmsir rekstrarliðir eru hækkaðir til samræmis við spá um verðlagsbreytingar. Í þjónustugjaldskrá eru ýmsir liðir sem snerta barnafjölskyldur óbreyttir að krónutölu frá 2020 og má þar m.a. nefna leikskólagjöld. Aðrir liðir eru hækkaðir til samræmis við áætlaðar verðlagsbreytingar. Með þeim hætti vill bæjarstjórn koma til móts við barnafjölskyldur í því efnahagsástandi sem nú ríkir.
Í rekstraráætlun A og B hluta eru heildartekjur áætlaðar 4.415,4 mkr. og framlegð rekstrar fyrir afskriftir og fjármagnsliði 233,7 mkr. Að teknu tilliti til afskrifta og fjármagnsliða er rekstrarniðurstaða neikvæð, þannig að rekstrarhalli samstæðu A og B hluta er áætlaður 142,4 mkr. Bæjarstjórn hefur ekki ráðist í hagræðingu í rekstri til að mæta efnahagsástandinu og tekjufalli, fjárhagsáætlunin felur í sér að þjónustustig sveitarfélagsins er ekki skert og áhersla lögð á að viðhalda þjónustu og halda uppi viðhaldi eigna sveitarfélagsins, enda er gengið út frá því að um tímabundið ástand sé að ræða.
Þrátt fyrir þrönga stöðu og mikla óvissu er áætlað að ráðast í miklar fjárfestingar árið 2021, eða alls 670,8 mkr. Með því leitast bæjarstjórn við að leggja sitt af mörkum við að halda uppi atvinnu. Þar má m.a. nefna að lokið verður við viðbyggingu Gerðaskóla og hafnar framkvæmdir við byggingu á nýjum leikskóla í Sandgerði. Þá verður ráðist í uppbyggingu á nýju íbúðahverfi í Sandgerði en mikil eftirspurn er eftir íbúðalóðum í sveitarfélaginu og vill bæjarstjórn mæta þeirri eftirspurn með því að halda uppi lóðaframboði. Auk þessara framkvæmda eru ýmis minni verkefni í framkvæmdaáætlun. Til að mæta fjárþörf vegna fjárfestinga er gert ráð fyrir lántöku að fjárhæð allt að 550 milljónum króna. Efnahagsleg staða sveitarfélagsins er góð og er áætlað að skuldaviðmið í árslok 2021 verði 79,8%, vel undir 150% sem eru þau mörk sem fjármálareglur sveitarstjórnarlaga kveða á um. Áætlað er að handbært fé í árslok 2021 verði 467 mkr.
Ráðast í miklar fjárfestingar þrátt fyrir þrönga stöðu og mikla óvissu
Samhljóða bókun bæjarstjórnar Suðurnesjabæjar við afgreiðslu fjárhagsáætlunar:
Fjárhagsáætlun Suðurnesjabæjar fyrir árið 2021, ásamt áætlun til áranna 2022–2024 kemur nú til síðari umræðu og afgreiðslu í bæjarstjórn. Fjárhagsáætlunin felur í sér mikla óvissu vegna heimsfaraldurs Kórónuveiru og þeim miklu afleiðingum sem faraldurinn hefur á rekstur og efnahag sveitarfélagsins. Afleiðingar faraldursins hafa valdið miklu tekjufalli og ófyrirséðum útgjöldum á árinu 2020. Vegna mikillar óvissu um um þróun atvinnu- og efnahagsmála árið 2021 eru ýmsir fyrirvarar um forsendur fjárhagsáætlunar en mestu skiptir hver verður þróun faraldurs kórónuveiru næstu misseri og ár. Í því sambandi er mikilvægast að atvinnulífið nái fyrri styrk og það mikla atvinnuleysi sem nú er hverfi sem allra fyrst. Þrátt fyrir þrönga stöðu og mikla óvissu er áætlað að ráðast í miklar fjárfestingar árið 2021, eða alls 670,8 mkr. Þannig leitast bæjarstjórn við að leggja sitt af mörkum við að halda uppi atvinnu. Meðal mikilvægra verkefna má nefna að lokið verður við viðbyggingu Gerðaskóla og hafnar framkvæmdir við byggingu á nýjum leikskóla í Sandgerði. Þá verður ráðist í uppbyggingu á nýju íbúðahverfi í Sandgerði en mikil eftirspurn er eftir íbúðalóðum í sveitarfélaginu og vill bæjarstjórn mæta þeirri eftirspurn með því að halda uppi lóðaframboði. Í fjárfestingaáætlun birtist því stefna bæjarstjórnar um markvissa og myndarlega uppbyggingu innviða í Suðurnesjabæ, þannig að aðstæður til fyrsta flokks þjónustu við íbúa sveitarfélagsins verði eins og best verði á kosið.
Þrátt fyrir áföll vegna Kórónuveirunnar stendur fjárhagur og rekstur sveitarfélagsins á traustum grunni en ávallt er mikilvægt að fara varlega í fjárfestingar og leita ávallt leiða til að hagræða án þess að það bitni á þeirri góðu þjónustu sem íbúar njóta.
Bæjarstjórn þakkar bæjarstjóra og starfsfólki sveitarfélagsins fyrir vel unnið verk við vinnslu fjárhagsáætlunar og fyrir frábært starf á árinu sem hefur verið erfitt á löngum köflum, enda hafa aðstæður verið vægast sagt óvenjulegar.
Fjárhagsáætlun ársins 2021 og fyrir árin 2022–2024, ásamt þjónustugjaldskrá og gjaldskrá Sandgerðishafnar er samþykkt samhljóða.