Átta ár frá stóra borgarafundinum í Stapa

Í dag eru liðin átta ár frá því um 1000 manns mættu á borgarafund í Stapa til að krefjast tvöföldunar Reykjanesbrautar. Í dag horfa menn til þess að stórum áfanga verði lokið á þessu ári þegar tvöföldun brautarinnar frá Njarðvík og langleiðina að álverinu í Straumsvík klárast. Að vísu lenti aðalverktaki framkvæmdarinnar í hremmingum í lok síðasta árs, en áhugahópur um örugga Reykjanesbraut hefur þær upplýsingar að ekki sé búist við miklum töfum á verklokum, sem upphaflega voru áætluð í júlí á þessu ári.
Sturla Böðvarsson fyrrverandi samgnöguráðherra og nú forseti Alþingis skrifaði mikla grein í Víkurfréttir í gær um umferðaröryggismál. Þar sagði hann m.a.: „…Til þess að frekari árangur náist þarf þjóðarátak.  Þess er vert að geta að Suðurnesjamenn með Steinþór Jónsson athafnamann og bæjarfulltrúa  í broddi fylkingar hafa sýnt mikið og þakkarvert frumkvæði í umferðaröryggismálum. Ég hvet áhugafólk um aukið umferðaröryggi í öllum landshlutum til að kynna  sér starf þeirra undir merkjum  ,,Samstöðu“…“


Grein Sturlu úr Víkurfréttum frá því í gær:

Sturla Böðvarsson forseti Alþingis skrifar:
Aukið öryggi í umferðinni er þjóðarnauðsyn


Þær gleðilegu fréttir hafa verið sagðar í fjölmiðlum að dregið hafi úr slysum á þjóðvegunum og á árinu 2007 hafi banaslysum fækkað verulega.

Stjórnsýsla umferðaröryggismála flutt til samgönguráðuneytis

Það var mat ríkisstjórnarinnar á síðasta kjörtímabili að eðlilegt væri að tengja saman stjórnsýslu umferðaröryggismála og vegamálin innan  samgönguráðuneytisins.
Þegar samgönguráðuneytið tók við umferðaröryggismálum 2004 af ráðuneyti dómsmála var ákveðið að breyta áherslu í umferðaröryggisáætlun og tengja hana samgönguáætlun. Á vettvangi dómsmálaráðuneytis, Umferðarráðs og Umferðarstofu hafði verið unnið mikið starf árum saman sem auðveldaði þá breytingu sem gerð var og skapaði skilyrði til þess að taka umferðarmálin nýjum tökum á vettvangi samgönguráðuneytisins. Var þessi breyting gerð í góðu samstarfi ráðuneytanna og við Björn Bjarnason dómsmálaráðherra vorum sammála um þessa breyttu skipan.

Breytingar mótaðar á nýjum forsendum

Ég tók þá ákvörðun að láta móta breytingarnar á öllum sviðum  umferðaröryggismála. Þar var um að ræða vinnu Umferðarstofu, Umferðarráðs, Vegagerðar, Rannsóknarnefndar umferðarslysa og ráðuneytisins.  Til þess að ná þeim markmiðum sem sett voru var ráðinn verkfræðingur til starfa í samgönguráðuneytinu sem undirbjó nýja umferðaröryggisáætlun sem er tengd samgönguáætlun eins og fyrr segir og hefur tekjur frá henni. Jafnframt var lögfræðingum ráðuneytisins falið að vinna að breytingum á reglugerðum og undirbúa breytingar á löggjöf er snerti þennan mikilvæga málaflokk í samstarfi við Umferðarstofu, Vegagerð og lögregluna. Fræðilegar forsendur  við nýja umferðaröryggisáætlun tengdust mati á kostnaði við slysin og kostnaði við nauðsynlegar aðgerðir.
Til þess að ná tilgreindum markmiðum var m.a. unnið að  eftirfarandi aðgerðum er allar höfðu það markmið að draga úr slysum í umferðinni:

1. Rannsóknir umferðarslysa endurskipulagðar og efldar með nýrri löggjöf um Rannsóknarnefndina. Voru hafðar til hliðsjónar þær  miklu breytingar sem gerðar voru á vettvangi flugöryggismála og rannsóknum flugslysa og höfðu gefist vel.
2. Umferðarlögum og reglugerðum var  breytt til að auka ábyrgð ökumanna .
3. Umferðaröryggisáætlun unnin og forgangsröðun gerð miðað við áætlaðan ábata hverrar aðgerðar.
4. Umferðaröryggisáætlun felld inn í samgönguáætlun og tekjur af umferðinni nýttar til framkvæmda og kostnaðar við aukið umferðareftirlit.
5. Samningar um stóraukið umferðareftirlit gerðir milli Vegagerðar, Umferðarstofu og Ríkislögreglustjóra. Má segja  að þeir samningar hafi markað tímamót og skapað lögreglu og Vegagerð nýja viðspyrnu til árangursríkra aðgerða.
6. Settar upp myndavélar við þjóðvegina til þess að auka eftirlit með hraðakstri og margvíslegur búnaður lögreglu kostaður af útgjaldaramma samgönguráðuneytis.
7. Eftirlit Vegagerðar og lögreglu aukið með fólks- og vöruflutningum á þjóðvegunum og settar strangar reglur um meðferð farms flutningavagna.
8. Lagarammi um eftirlit með hvíldartíma ökumanna tryggður í samræmi við evrópskar reglur sem höfðu ekki verið að virka vegna skorts á lagaheimildum.
9. Heimildir settar í lög til þess að auðvelda lögreglu eftirlit með ólöglegri fíkniefnanotkun ökumanna.
10. Hertar reglur um gerð og búnað ökutækja.
11. Lögum og reglugerðum breytt og viðurlög aukin vegna ofsaaksturs á þjóðvegum og vegna endurtekinna brota á umferðarlögum.
12. Tekið upp samstarf við FÍB um skoðun á gerð og ástandi vega frá sjónarhorni öryggisþátta svo sem frágangi vegriða og umhverfi vega.
13. Auknir fjármunir veittir til vegagerðar, jarðgangagerðar, vetrarþjónustu, upplýsinga um færð og ástand vega og almennrar þjónustu á vegakerfinu í þágu umferðaröryggis.

Aðgerðir skila árangri

Breytt skipulag og allar þessar aðgerðir á vettvangi lögreglu, Umferðarstofu, Vegagerðar og samgönguráðuneytis eru að skila árangri. Ástæða þess að ég skrifa þessa grein er að ég taldi nauðsynlegt að minna á það hversu umferðaröryggismálin eru mikilvæg og einnig vil ég minna á að ekki voru þessar aðgerðir allar sem nú eru að skila árangri taldar nauðsynlegar eða skynsamlegar þegar til þeirra var stofnað. Varð undirritaður að verjast harkalega bæði á Alþingi og í fjölmiðlum til þess að ná fram þessum nauðsynlegu breytingum. Það er ástæða til þess að þakka öllum sem koma að umferðaröryggismálum fyrir árangurinn. Það hefur tekist að hægja á umferðinni og ökumenn sýna aukna ábyrgð í umferðinni. Með  samstilltum aðgerðum hefur tekist að fækka slysum sem engu að síður eru of mörg . Auknu  öryggi í umferðinni ber að fagna og við eigum að sameinast um þær aðgerðir sem geta leitt til færri slysa. Til þess að frekari árangur náist þarf þjóðarátak.  Þess er vert að geta að Suðurnesjamenn með Steinþór Jónsson athafnamann og bæjarfulltrúa  í broddi fylkingar hafa sýnt mikið og þakkarvert frumkvæði í umferðaröryggismálum. Ég hvet áhugafólk um aukið umferðaröryggi í öllum landshlutum til að kynna  sér starf þeirra undir merkjum  ,,Samstöðu“.